Trụ sở Chi nhánh Ngân hàng Phát triển, Khu vực Đắk Lắk – Đắk Nông.
Vụ lừa đảo chiếm đoạt hơn 1.000 tỉ đồng tại Ngân hàng Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Đắk Lắk – Đắk Nông (VDB Đắk Lắk – Đắk Nông) và các ngân hàng TMCP Phương Đông, Ngân hàng TMCP Nam Á, sắp đưa ra xét xử theo pháp luật. Đây được xem là một trong 10 “đại án” mà Ban Phòng chống tham nhũng Trung ương đặc biệt quan tâm chỉ đạo sâu sát để đem hết những con “sâu mọt” ra ánh sáng công lý…
 |
| “Đại gia” Cao Bạch Mai, bà chị mệnh danh người…”biết điều”. |
Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Minh Nhật (Công ty Minh Nhật) trụ sở chính tại huyện Cư Jút, Đắk Nông, thành lập từ năm 2004 đến nay đã qua 8 lần thay đổi đăng ký kinh doanh và 11 lần tăng vốn điều lệ từ 3 tỷ đồng lên 25 tỷ đồng. Nữ “chúa” Cao Bạch Mai (64 tuổi) giữ 90% vốn góp với 22,5 tỷ đồng, làm giám đốc công ty, còn lại Bùi Minh Khánh góp 10% vốn. Tuy danh nghĩa 2 thành viên góp vốn nhưng thực chất, mọi hoạt động và nguồn tài chính của Công ty Minh Nhật đều do Cao Bạch Mai lo liệu và quyết định.
Từ khi thành lập đến 10/2008, Công ty Minh Nhật chủ yếu thu mua, sơ chế, kinh doanh mủ cao su nội địa và xuất khẩu Trung Quốc. Cuối năm 2008, khi biết nhà nước có chính sách cho vay vốn tín dụng xuất khẩu lãi suất thấp với các mặt hàng nông sản cà phê, sắn lát, nhân hạt điều… nên Cao Bạch Mai chủ động gặp Vũ Việt Hùng (56 tuổi),- Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Phát triển (VDB) khu vực Đắk Lắk – Đắk Nông đặt vấn đề vay vốn tín dụng xuất khẩu.
Vũ Việt Hùng chỉ đạo Cao Văn Hải- Trưởng phòng Tài chính Kế toán Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Khu vực Đắk Lắk-Đắk Nông làm thủ tục. Để đủ điều kiện pháp lý cho vay, Cao Văn Hải sửa báo cáo tài chính Công ty Minh Nhật từ 2 năm kinh doanh lỗ thành kinh doanh lãi, sau đó chuyển hồ sơ lên Phòng Tín dụng xuất khẩu. Giám đốc Vũ Việt Hùng chỉ đạo cho Trưởng phòng Tín dụng xuất khẩu, Trần Xuân Lộc cùng các cán bộ chuyên môn ngân hàng làm thủ tục cho Công ty Minh Nhật vay hai hợp đồng tín dụng xuất khẩu ban đầu 10 tỷ đồng.
Đến tháng 12/2008, Công ty Minh Nhật đã vay được 8 hợp đồng tín dụng xuất khẩu, số tiền 80 tỷ đồng, sử dụng mục đích cá nhân. Tuy không kiểm tra việc sử dụng vốn vay của Công ty Minh Nhật có đúng mục đích không nhưng các cán bộ Ngân hàng Phát triển vẫn tiếp tục giải quyết hồ sơ cho Công ty Minh Nhật vay tiếp hàng chục hợp đồng tín dụng xuất khẩu trong tháng 2 và 3/2009, với số tiền hàng trăm tỷ đồng. Số tiền vay này Cao Bạch Mai sử dụng trả nợ đến hạn 130 tỷ đồng, trả tiền lãi hơn 3,7 tỷ đồng, và sử dụng mục đích cá nhân khác hơn 46 tỷ đồng. Cao Bạch Mai khai có đưa tiền phần trăm theo thỏa thuận cho Giám đốc Vũ Việt Hùng nên đã được sếp ngân hàng này ký cho vay như điên, tuy nhiên không chứng minh được việc sử dụng tiền cụ thể.
Cuối tháng 3/2009, Cao Bạch Mai tiếp tục gặp Giám đốc Vũ Việt Hùng xin vay thêm vốn. Vì bà chị chơi đẹp nên Giám đốc Vũ Việt Hùng đồng ý hạn mức tín dụng của Công ty Minh Nhật trong quý 2/2009 là 350 tỷ đồng. Để có thủ tục hồ sơ, Cao Bạch Mai tiếp tục lệnh các nhân viên khẩn trương làm thêm nhiều hợp đồng kinh tế xuất khẩu khống.
Khi cán bộ ngân hàng đi kiểm tra tài sản thì chỉ xem qua loa rồi ký biên bản nên sau đó tiếp tục cho Cao Bạch Mai vay thêm nhiều trăm tỷ đồng. Để hợp lý hóa hồ sơ, Cao Bạch Mai còn thông qua Trần Thị Nga (53 tuổi) ở quận 10, TP.HCM nhờ làm tờ khai hải quan khống với giá 100 triệu đồng/tờ khai. Tháng 8/2010, khi Công an Đắk Nông đến thu thập hồ sơ vay vốn ngân hàng của Công ty Minh Nhật thì Cao Bạch Mai đã tìm cách đến ngân hàng mượn bản gốc 13 tờ khai hải quan giả về đốt phi tang…
Từ tháng 10/2008 đến 7/2010, Cao Bạch Mai đã làm khống hợp đồng xuất khẩu, vay tiền tín dụng xuất khẩu ưu đãi tổng cộng 940 tỷ đồng và sử dụng 6 hợp đồng kinh tế xuất khẩu cà phê vay 65 tỷ đồng nhưng sử dụng vốn không đúng mục đích. Tổng số vốn mà Chi nhánh Ngân hàng Phát triển Khu vực Đắk Lắk-Đắk Nông đã “trút” cho Công ty Minh Nhật qua 70 hợp đồng tín dụng xuất khẩu lên đến 1.005 tỷ đồng. Số tiền này Cao Bạch Mai khai đã sử dụng trả nợ đáo hạn vay hơn 760 tỷ đồng, mua xe ôtô BMW 3,2 tỷ đồng tặng Giám đốc Vũ Việt Hùng và chi phí cho việc làm khống hồ sơ vay vốn, trích phần trăm cho lãnh đạo ngân hàng và tiêu xài cá nhân khác…
Cùng với Cao Bạch Mai, còn có Trần Thị Xuân (49 tuổi), Giám đốc Công ty TNHH thương mại dịch vụ Nhật Tân (Công ty Nhật Tân), trụ sở ở số 80, quốc lộ 14, Cư Jút, Đắk Nông, cũng trải qua 7 lần tăng vốn điều lệ, từ khi thành lập ban đầu có 5 tỷ, sau tăng lên 20 tỷ. Khi Trần Thị Xuân biết Cao Bạch Mai có cách vay tiền lãi suất thấp nên đã nhờ bà chị giúp đỡ gặp Giám đốc Vũ Việt Hùng để cấu kết làm ăn.
Mặc dù biết Công ty Nhật Tân không đủ điều kiện vay vốn ưu đãi xuất khẩu nhưng “lệnh” của Giám đốc Vũ Việt Hùng nên các cán bộ ngân hàng vẫn tìm mọi cách hợp lý hóa hồ sơ để giải ngân. Cũng bằng các thủ thuật “biến hóa” như đã làm cho Công ty Minh Nhật trước đó, các cán bộ Ngân hàng Phát triển cũng đã giúp Trần Thị Xuân-Giám đốc Công ty Nhật Tân từ 12/2008 đến 5/2010 được vay vốn tín dụng xuất khẩu tổng số 938,5 tỷ đồng. Trần Thị Xuân khai trong số đó đã trả nợ đáo hạn vay trên 658 tỷ đồng, chi phí hối lộ cán bộ ngân hàng, làm hồ sơ khống và chi tiêu cá nhân khác…
Như vậy, nhờ sự tiếp tay của cán bộ ngân hàng và các thủ thuật “biến hóa”, Cao Bạch Mai đã vay 1.005 tỉ đồng (đến khi bị bắt đã mất khả năng thanh toán 244,9 tỉ đồng); Trần Thị Xuân vay 938,5 tỉ đồng (đến khi bị bắt đã mất khả năng thanh toán 279,8 tỉ đồng). Phần lớn vốn vay được sử dụng để mua sắm tài sản, đứng tên các đối tượng và nhiều người thân, dẫn đến mất khả năng trả nợ…
Thủ đoạn đáng chú ý ở vụ án này là để có tài sản thế chấp (bằng 15% tổng dư nợ), Cao Bạch Mai và Trần Thị Xuân thông đồng với lãnh đạo VDB Đắk Lắk – Đắk Nông cho giải ngân tiền vay trước vào tài khoản của doanh nghiệp tại một ngân hàng thương mại rồi sau đó rút tiền, doanh nghiệp nộp lại vào VDB Đắk Lắk – Đắk Nông. Việc rút tiền sau giải ngân, nộp tiền vào tài khoản thế chấp diễn ra cùng một ngày nên cán bộ ngân hàng đã để trống phần ghi thời gian trên các chứng từ…
Theo Cao Bạch Mai và Trần Thị Xuân khai, đầu tháng 9/2009, Giám đốc Vũ Việt Hùng dọa cắt giảm hạn mức tín dụng cho vay đối với Công ty Nhật Tân và Minh Nhật nên Mai và Xuân đã đến gặp Hùng thương lượng, ngoài việc chi phần trăm cho lãnh đạo ngân hàng theo “luật” riêng, hai giám đốc này còn góp thêm tiền mua cho Hùng một chiếc xe ô tô.
Sau khi biết không thể tiếp tục cho Công ty Nhật Tân và Minh Nhật vay đáo hạn như những năm trước, nên Giám đốc VDB Đắk Lắk – Đắk Nông đã giúp sức cho các nữ giám đốc doanh nghiệp ở Đắk Nông chiếm đoạt của Sở giao dịch TP.HCM thuộc Ngân hàng TMCP Phương Đông và Chi nhánh Ngân hàng Nam Á tại Hà Nội. Cuối năm 2010, thông qua một số “cò” tín dụng tại nhiều địa phương, các “con nợ” quá hạn của VDB Đắk Lắk – Đắk Nông là Cao Bạch Mai, Trần Thị Xuân, Nguyễn Thị Vân, Đặng Thị Ngân đã liên hệ vay vốn từ các ngân hàng thương mại. Vũ Việt Hùng đã ký khống vào các hợp đồng tiền gửi tại VDB Đắk Lắk – Đắk Nông, ký khống các thông báo hạn mức cho vay để các đối tượng trên làm cơ sở vay vốn ngân hàng thương mại.
Để có tiền trả các khoản nợ đến hạn cho VDB Đắk Lắk – Đắk Nông, Nguyễn Thị Vân, Chủ nhiệm HTX Sông Cầu; Đặng Thị Ngân, Giám đốc Công ty Thủy Ngân (cùng ở Đắk Nông) đã cấu kết với Cao Bạch Mai và Trần Thị Xuân nhờ Nguyễn Thị Kim Loan, Giám đốc Công ty Phát Long sử dụng pháp nhân doanh nghiệp đứng ra vay cho Xuân và Vân 200 tỷ đồng để trả nợ. Trương Đình Hải, Giám đốc Ngân hàng TMCP Nam Á, Chi nhánh Hà Nội giải quyết cho Nguyễn Thị Vân, Chủ nhiệm HTX Sông Cầu (Đắk Nông) vay 50 tỷ đồng; Lâm Hữu Hạnh và Võ Tiến Đạt – nguyên Giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông, Sở Giao dịch TP.HCM, cho Trần Thị Xuân-Giám đốc Công ty Nhật Tân vay 150 tỷ đồng; Nguyễn Thị Kim Loan – Giám đốc Công ty Phát Long vay 200 tỷ đồng; Cao Bạch Mai – Giám đốc Công ty Minh Nhật vay 100 tỷ đồng và Đặng Thị Ngân – Giám đốc Công ty Thủy Ngân vay 30 tỷ đồng để trả nợ quá hạn cho VDB Đắk Lắk – Đắk Nông…
Trong vụ án này, Công an Đắk Nông đã làm rõ hành vi đưa nhận hối lộ chỉ một chiếc xe ôtô trị giá 3,2 tỷ đồng, còn lại tiền phần trăm chung chi như các bị can khai chưa chứng minh được.
Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Nông đã đề nghị truy tố các bị can Cao Bạch Mai – Giám Đốc Công ty Minh Nhật, Trần Thị Xuân-Giám đốc Công ty Nhật Tân, Đặng Thị Ngân – Giám đốc Công ty Thủy Ngân, Nguyễn Thị Vân – Chủ nhiệm HTX Sông Cầu (đều ở tỉnh Đắk Nông) và Nguyễn Thị Kim Loan – Giám đốc Công ty Phát Long ở tỉnh Đắk Lắk, Nguyễn Văn Khánh, “cò” tín dụng ở TP HCM về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Truy tố các bị can Vũ Việt Hùng, nguyên Giám đốc, Trần Xuân Lộc- nguyên Trưởng phòng Tín dụng xuất khẩu, Nguyễn Thị Hồng Liên – nguyên cán bộ tín dụng Ngân hàng Phát triển Chi nhánh Đắk Lắk, Đắk Nông; Lâm Hữu Hạnh – Phó TGĐ, kiêm GĐ Sở Giao dịch TPHCM, Võ Tiến Đạt – GĐ Sở Giao dịch TPHCM, Tạ Thị Xuân Ý – cán bộ tín dụng Ngân hàng TMCP Phương Đông và Trương Đình Hải – GĐ Ngân hàng TMCP Nam Á, Chi nhánh Hà Nội, cùng về tội: “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Riêng Vũ Việt Hùng – nguyên Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Phát triển, Khu vực Đắk Lắk – Đắk Nông còn bị truy tố thêm về tội “Nhận hối lộ”; Cao Bạch Mai và Trần Thị Xuân còn bị truy tố thêm về tội “Đưa hối lộ”.
Trong vụ án này, công lớn của Công an Đắk Nông còn đã thu giữ và phong tỏa nhiều tài sản tổng số tiền 687 tỷ đồng của các bị can để thu hồi cho nhà nước…
Tuy nhiên, khó khăn còn ẩn khuất trong vụ án này chưa được làm rõ là các đối tượng trong đường dây làm giả tờ khai hải quan, số tiền phần trăm chung chi cho lãnh đạo ngân hàng mỗi khi giải ngân vốn là bao nhiêu và những ai đứng sau các chi nhánh, giám đốc ngân hàng(?)
THEO CÔNG AN NHÂN DÂN
