TT
- Cuối tháng 9-2011, tàu pháo TT400TP chính thức được nghiệm thu thành
công tại cầu cảng của Công ty đóng tàu Hồng Hà (còn gọi là Nhà máy Z173,
TP Hải Phòng). Đây là chiếc tàu pháo đầu tiên do VN sản xuất.
|
Tàu pháo TT400TP đang được các kỹ sư và công nhân VN lắp đặt vũ khí - Ảnh: Nhà máy Z173 cung cấp |
Sáng
27-9, đại tá Nguyễn Văn Đắc, chính ủy nhà máy, nhận được cuộc điện
thoại: “Báo cáo chính ủy, tất cả hệ thống vũ khí khí tài trên tàu đã thử
bắn đúng mục tiêu”.
Đôi
mắt người chính ủy long lanh những giọt nước mắt hạnh phúc. Chỉ là dòng
thông tin rất ngắn gọn nhưng là phút giây mà biết bao năm tháng qua, cả
hàng ngàn cán bộ, kỹ sư, công nhân của nhà máy chờ đợi.
Đại
tá kể: “Các chuyên gia nước ngoài ngạc nhiên nói rằng ở nước họ phải
bắn thử mấy lần, rồi về phải chỉnh lại bắn mới đúng mục tiêu. Nhưng tàu
do người VN đóng chỉ cần bắn thử một lần đã đạt độ chính xác đến hoàn
hảo”.
Bước ngoặt đột phá
Bảy
năm trước, khi nhận công tác giám đốc Nhà máy Z173, đại tá Nguyễn Văn
Cường luôn trăn trở với câu hỏi: tự đóng tàu chiến trong nước hay mua?
Đây là việc rất hệ trọng của quốc gia. Nếu mua thì mua tàu mới hay mua
tất cả vật tư rồi chuyển giao công nghệ, để chuyên gia nước ngoài qua
hướng dẫn cách đóng tàu? Hoặc là chỉ mua thiết kế sơ bộ, sử dụng nguồn
nhân lực sẵn có và các chuyên gia trong nước, cho người đi nước ngoài
đào tạo rồi tự đóng?
Vài số liệu về tàu pháo TT400TP
TT400TP
là lớp tàu pháo có vũ khí điều khiển tự động hoạt động trên biển với
bốn nhiệm vụ: tiêu diệt tất cả tàu chiến đổ bộ và tàu hộ tống của địch;
bảo vệ căn cứ các đội tàu đổ bộ và đội tàu hộ tống ở vùng hoạt động của
các lực lượng và tàu phục vụ các lực lượng rà quét mìn; bảo vệ tàu dân
sự trên biển và trinh sát chiến thuật cảnh giới mặt nước.
Chiều
dài dài nhất 54,16m, chiều rộng rộng nhất 9,16m, tốc độ tối đa 32 hải
lý/giờ. Tàu hoạt động liên tục trên biển 30 ngày đêm, có khả năng tác
chiến trong điều kiện gió cấp 9, 10 và sóng cấp 8, tầm hoạt động 2.500
hải lý.
|
Hai
năm sau, ban lãnh đạo Z173 đề xuất mua thiết kế sơ bộ tàu chiến và
thiết kế vũ khí. Nhà máy sẽ phối hợp với Viện Thiết kế của quân đội để
thiết kế, thi công công nghệ.
“Nếu
mua bản thiết kế và chuyển giao công nghệ thì giá mỗi chiếc tàu lên đến
hơn 10 triệu USD! Mua bản vẽ thiết kế sơ bộ chỉ tốn mấy trăm ngàn USD,
còn thiết kế công nghệ thì mình chủ động làm. Khi đó, giá thành sản xuất
một chiếc tàu sẽ rẻ hơn rất nhiều, chỉ gần 1 triệu USD, tiết kiệm được
90%!” - ông Cường cho biết.
Đại
tá Cường nhìn nhận: “Con người là quan trọng nhất. Trước đó, chúng tôi
đã đóng mới thành công tàu cảnh sát biển TT400, cũng mua thiết kế sơ bộ
của nước ngoài. Vậy tại sao không thể đóng được tàu chiến? Tại sao chúng
ta không dám đi con đường mà chưa ai dám nghĩ, dám đi trong khi có rất
nhiều người tài như vậy?”.
Hàng
trăm kỹ sư giỏi nhất của Z173 được đưa đến các học viện, ra nước ngoài
tập huấn hơn ba năm để chuẩn bị cho dự án mang tính lịch sử này. Ban
lãnh đạo Nhà máy Z173 đã chủ động đàm phán với các đối tác nước ngoài,
tự bỏ tiền mua bản thiết kế sơ bộ rồi báo cáo chứng minh cho chủ đầu tư
(Quân chủng Hải quân) và Bộ Quốc phòng: Z173 chắc chắn đóng được tàu
chiến.
Ngày
22-4-2009, con tàu TT400TP đã được đặt ky (sống chính của tàu). Đại tá
Lê Văn Thước, phó giám đốc kỹ thuật, cho biết: “TT400TP được đóng theo
phương pháp mới của thế giới là đóng tổng đoạn từng môđun độc lập (trong
mỗi môđun được thiết kế và bố trí lắp đặt các thiết bị gần như hoàn
chỉnh, sau đó chỉ cần cẩu - đấu - lắp tổng thành các đoạn môđun lại). Vì
thế, các trang thiết bị đóng sẵn có thể đưa lên trước, tiến độ nhanh
hơn, độ chính xác cao hơn. Nhưng từ bệ khuôn (phương pháp đóng tàu
truyền thống) đến môđun là một bước tiến lớn về chuyển đổi công nghệ
đóng tàu. Để làm được điều này, phải có con người và công cụ”.
Và
không ai khác, chính các kỹ sư Nhà máy Z173 đã thiết kế thành công trên
máy vi tính cái nào cần trước, cái nào cần sau... Các cán bộ, kỹ sư của
nhà máy cũng phối hợp với chuyên gia ở các viện nghiên cứu trong nước
ứng dụng phần mềm tiên tiến để triển khai thiết kế toàn bộ phần công
nghệ, thiết kế các hệ thống trong không gian ba chiều và dùng phần mềm
để phóng dạng, biến hình...
Theo
đại tá Bùi Duy Chính - trưởng phòng kỹ thuật, khâu khó nhất là tự thiết
kế chi tiết công nghệ phục vụ thi công phần tàu và phần lắp đặt vũ khí.
Ở phần tàu, các kỹ sư phải giải quyết bài toán có nhiều ẩn số: làm sao
để sức cản của tàu nhỏ nhất, lượng choán nước ít nhất trong điều kiện
công suất của máy không đổi để đạt được vận tốc tối ưu. Để tìm đáp án
cho bài toán đầy thách thức này, các kỹ sư của nhà máy đã gần như phải
thức trắng nhiều đêm.
Giọt mồ hôi thầm lặng
Đại
tá Nguyễn Văn Đắc nói: “Đến nay trình độ kỹ sư, công nhân đã nâng cao
vượt bậc. Chúng tôi hi vọng đến chiếc tàu pháo TT400TP thứ ba sẽ có thể
chủ động hoàn toàn trong tất cả thiết kế công nghệ đóng tàu”.
Để
làm nên điều tự hào ấy, có biết bao câu chuyện bình dị nhưng xúc động
về tình yêu lớn với công việc của các kỹ sư, công nhân trong quá trình
thi công sản xuất tàu pháo TT400TP. Ông Đắc nhớ mãi hình ảnh một cô thợ
hàn mảnh mai và xinh xắn cặm cụi làm việc với ổ bánh mì và chai nước.
Nếu bỏ dở sẽ quên và làm bị lỗi vì một giắc cắm có hàng trăm mấu hàn nhỏ
li ti.
Còn thiếu tá Nguyễn Văn Tiếp, quản đốc phân xưởng vũ khí khí
tài, từ khi tiếp nhận vũ khí khí tài của tàu TT400TP, ông lo đến không
ngủ được, bị hạ đường huyết, phải tiếp nước biển mấy lần. Nhiều đêm 3g,
4g sáng không ngủ được, người kỹ sư lại lấy bản vẽ ra nghiên cứu phương
án lắp đặt hệ thống vũ khí khí tài.
“Cậu ấy làm đến quên ngày quên ăn dù có những tháng nhiệt độ dưới hầm tàu kín mít tới 37-38oC”
- ông Đắc kể. Thiếu tá Tiếp nói rất bình dị: “Với chúng tôi, TT400TP
không chỉ là công việc mà là niềm tự hào lớn và trách nhiệm lớn với đất
nước mình”.
Và
kết quả của những nỗ lực thầm lặng mà lớn lao ấy: tháng 8-2011, chiếc
tàu pháo TT400TP đầu tiên “bằng xương bằng thịt” xuất hiện trong niềm
xúc động của hàng ngàn cán bộ, kỹ sư, công nhân Nhà máy Z173.
MY LĂNG
Đại tá Cao Hòa Bình (chủ nhiệm Cục Kỹ thuật hải quân):
Tăng sức mạnh chiến đấu cho hải quân Việt Nam
Tàu
pháo TT400TP được trang bị các thiết bị hiện đại có độ tích hợp cao,
nhiều tính năng nổi trội hơn so với cùng lớp tàu 400 tấn (như điều khiển
máy chính máy phụ, hệ thống báo cháy, tự động dập cháy, hệ thống điều
khiển vũ khí tự động, ổn định). Thông thường để sản xuất một lớp tàu,
người ta thiết kế sơ bộ, sản xuất mẫu thử, rút kinh nghiệm và hoàn chỉnh
thiết kế, sau đó mới sản xuất. Với tàu TT400TP, chúng ta vừa chuyển
giao thiết kế vừa huấn luyện đào tạo đóng tàu, vừa giám sát thiết kế và
thi công.
|
Tàu pháo TT400TP - Ảnh: Nhà máy Z173 cung cấp |
Nhưng
kết quả đã được hội đồng nghiệm thu các cấp đánh giá rất cao. Về kỹ -
mỹ thuật của tàu pháo TT400TP đều đảm bảo chất lượng, các thông số kỹ
thuật đúng theo thiết kế. TT400TP sẽ góp phần làm tăng sức mạnh chiến
đấu cho hải quân VN và quan trọng nhất là VN đã từng bước làm chủ được
công nghệ đóng tàu chiến, tạo thế chủ động trong việc đảm bảo kỹ thuật,
đảm bảo trang bị, phương tiện, vũ khí phục vụ nhiệm vụ quốc phòng an
ninh, bảo vệ chủ quyền biển đảo, phát triển kinh tế biển.
|