Hơn
ba ngàn người dân Tân Hoá, Minh Hoá, Quảng Bình thoát chết trong lũ lớn
là do kinh nghiệm đối phó của họ hoàn toàn đi trước một bước với lũ.
Rứa mà có cán bộ huyện nói do công lớn của họ nên dân thoát chết.
Tân Hoá có hơn 320 thuyền độc mộc chạy lũ
Người
Tân Hoá có gần 700 hộ dân, là người Nguồn, sống trong hốc núi tứ bề là
tường thành đá vôi dựng đứng. Vùng đất lũ lụt liên miên đã truyền cái
“gen” chống lũ, nương vào nước lũ để thoát thân từ ngàn vạn đời nay.
Tính cộng đồng, sự đoàn kết, đã giúp người Tân Hoá vô địch với lũ, không
có người chết lũ. Đấy là thành tích chống lũ thành công của hơn 20 năm
nay ở Tân Hoá.
 |
| Lũ lên bè lên tài sản lên giảm thiệt hại |
Gần
như cứ hai gia đình có một chiếc thuyền độc mộc, toàn xã có 320 chiếc
thuyền như thế. Căn nhà Pe truyền thống của người Nguồn làm có gác ván
gần nóc, người địa phương gọi là cái tra, lũ
lên
chạm mái, tra vẫn là nơi sinh hoạt, ăn uống, chạy lũ. Lũ ngập tra, lút
nóc nhà, người Tân Hoá bồng bế nhau lên nóc, cứ hai nhà sở hữu một chiếc
thuyền, họ trật tự rời nhà trên nóc lũ, lên thuyền vào hang đá, mái đá,
rèm đá chạy lũ.
 |
| Nhà bè trị giá 20 triệu, nhất làng |
Họ
chạy lũ kiểu cuốn chiếu, nhà này đến nhà kia, xóm này đến xóm kia, lũ
lên to, lên nhanh cũng không hoảng loạn, bởi xóm làng tối lửa tắt đèn có
nhau, và chức trách mỗi xóm đã phân công thuyền bè hẳn hoi với từng nhà
dân. Ai có thuyền cũng sẵn sàng đi giúp nhà không có thuyền. Cuối cùng
mọi người đều lên các sườn núi cao hoặc rèm đá, hang đá tránh lũ. Cách
sống đó giúp người Tân Hoá có những thích nghi với lũ một cách hợp lý,
thậm chí họ biết lợi dụng lũ để thoát thân.
Năm
nay, người Tân Hoá sáng tạo nhà bè, có thể nơi khác cũ, nhưng với Tân
Hoá là mới, họ tự vay tiền, tự sắm thùng phi, nhà nào giàu thì làm nhà
bè to, 20 triệu, nhà nào nghèo thì chừng 5 triệu rồi phủ bạt lên, đặt đồ
đoàn vào đó để nổi theo lũ, không bị lũ nhấn chìm. Năm nay, nhà bè đều
nổi cả heo gà, dân mừng.
 |
| Lũ lên heo gà cũng lên |
Thế
nhưng, lũ rút chưa hết làng bản, cán bộ huyện về thị sát, thấy nhà bè
hay hay, về phát biểu với báo chí là nhờ sự chỉ đạo của huyện mà dân Tân
Hoá mới có nhà bè. Xin nói thẳng, sản phẩm nhà bè là từ sự vật lộn sinh
tồn của người dân dồn vào đường cùng lũ lụt mới có được ý tưởng này.
Các cán bộ huyện ở thị trấn, không trải qua dâu bể hồng thuỷ, làm sao có
được những ý tưởng sát sườn như thế?
Nghe đâu, một số cán bộ huyện đang lập hồ sơ thành tích tranh công lũ lụt cái nhà bè với người dân này đây.
Nếu
đúng thì cơ hội quá, tranh công lũ lụt dã man quá. Người Tân Hoá nghe
thế cũng chặc lưỡi, è he, kệ cán bộ, dân biết ai sáng tạo cái nhà bè ni,
miễn là dân không chết lũ, è he.
