Sau khi tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc ngoại tệ, buộc các doanh nghiệp nhà nước bán ngoại tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục ra một "đòn" nữa là giảm lãi suất (LS) huy động USD từ 0,5 - 1%/năm. USD không còn hấp dẫn Theo Thông tư 14 của NHNN ngày 1.6, các tổ chức tín dụng sẽ huy động USD với LS tối đa 0,5%/năm đối với các tổ chức và 2%/năm đối với cá nhân. So với mức LS cũ, mức LS đối với tổ chức giảm 0,5%/năm, còn LS đối với cá nhân giảm 1%/năm. Quy định này có hiệu lực từ 2.6. Thế nhưng đến hết ngày 2.6, hầu hết các ngân hàng (NH) vẫn chưa vội giảm mức LS huy động USD xuống mức này.
Ông Lý Xuân Hải - Tổng giám đốc NH TMCP Á Châu (ACB) nhận xét, việc NHNN giảm LS huy động USD sẽ giảm độ hấp dẫn nắm giữ USD và tăng dự trữ bắt buộc nhằm giữ mức giá vốn USD cao để hạn chế vay loại tiền này. Ông Đào Hồng Châu - Phó tổng giám đốc NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) cũng cho rằng, các quy định liên quan đến USD như tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, giảm LS huy động... sẽ tạo điều kiện để LS huy động tiền đồng giảm xuống. Một số NH tỏ ra lo lắng khi LS huy động USD điều chỉnh giảm sẽ khiến nguồn USD cho vay "cạn kiệt" trong khi nhu cầu vay USD lại cao. Bởi với mức LS huy động USD 3%/năm đối với cá nhân, 1%/năm đối với DN như vừa qua có thể dẫn đến tình trạng NH "đi đêm" với khách hàng bằng cách chi LS gửi USD đối với DN lên 2 - 2,5%/năm thay vì 1%/năm theo quy định để hạn chế tình trạng chuyển từ USD sang tiền đồng. Một phó giám đốc NH cổ phần cho biết, trong 2 ngày qua, khách hàng của NH này đã rút ra 40 triệu USD để bán lấy tiền đồng. Trong khi đó nhu cầu vay USD vẫn cao do LS vay USD chỉ 5 - 6%/năm, thấp hơn rất nhiều so với mức LS tiền đồng là 20 - 22%/năm. Giá USD sẽ ổn định Phản ứng với các thông tin đưa ra trong ngày, giá USD trong hệ thống NH ngày 2.6 giảm nhẹ 30 - 40 đồng/USD so với ngày 1.6. Giá mua USD xuống 20.470 - 20.520 đồng/USD, giá bán USD ở mức 20.600 đồng/USD. Với các quy định triển khai, nguồn cung USD trong thời gian tới sẽ tăng lên. Vào cuối tháng 3, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu công bố số dư ngoại tệ của 78 tổ chức, tập đoàn, tổng công ty gửi ở các NH khoảng 1,6 tỉ USD, trong đó 376 triệu USD là ngoại tệ gửi có kỳ hạn. NHNN đã yêu cầu các đơn vị này bán nguồn ngoại tệ gửi có kỳ hạn này. Theo quy định đến ngày 1.7, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước phải bán lại toàn bộ số ngoại tệ có được cho các NH. Ông Nguyễn Văn Lê - Tổng giám đốc NH TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB) cho biết, đợt hạ LS USD tiền gửi lần trước xuống còn 3%/năm khiến nguồn vốn bằng tiền đồng của NH cũng đã tăng lên. Nay LS USD tiếp tục giảm tạo khoảng cách chênh lệch với LS tiền đồng lớn hơn. Trong khi tỷ giá từ nay đến cuối năm khó có thể biến động mạnh, do đó, khách hàng có tiền USD sẽ bán lấy VND để gửi làm tăng nguồn cung USD cho thị trường. Cùng với đó, việc tăng dự trữ USD lên 7% khiến LS cho vay USD cao sẽ hạn chế cho vay ngoại tệ. "Chính sách này đang chuyển dần quan hệ vay - mượn sang mua bán USD, khai thác tốt nguồn USD trong dân, và thực hiện chủ trương chống đô la hóa trong nền kinh tế", ông Lê nói. Trước đó, trao đổi với báo chí, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu cũng cho biết, chỉ tính từ tháng 4 đến 23.5, tiền gửi ngoại tệ của dân cư giảm 2,89% - nghĩa là một bộ phận người dân đã bán ngoại tệ để chuyển sang tiền đồng, khi LS USD giảm, tỷ giá được kiểm soát tốt. Ông Lý Xuân Hải cho rằng: "Với các quy định này, nguồn bán USD trong thời gian tới sẽ tăng lên và làm tỷ giá USD/VND khó có thể tăng. Tuy nhiên giá USD ở mức bao nhiêu sẽ tùy thuộc mức độ kiểm soát nhập siêu và niềm tin vào chính sách tiền tệ - tức niềm tin vào sức khỏe tiền đồng của người dân như thế nào". Để hỗ trợ xuất khẩu, vừa qua NHNN đã mua USD vào với giá cao hơn so với giá thị trường. Cuối tháng 4, giá bán USD của các NH thương mại ở khoảng 20.560 đồng/USD nhưng Sở Giao dịch NHNN đã công bố giá mua vào lên 20.700 đồng/USD. Còn hiện nay, giá mua - bán USD của NH thương mại ở mức 20.470 - 20.600 đồng/USD, giá mua USD của Sở Giao dịch NHNN ở mức 20.600 đồng/USD. Theo ông Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh, ĐH Ngân hàng TP.HCM, các quy định được triển khai đã làm mất đi tâm lý găm giữ USD, đầu cơ USD trên thị trường. Chính vì vậy giá USD sẽ ổn định trong thời gian tới, có thể xoay quanh mức này để hỗ trợ DN xuất khẩu. Vấn đề còn lại là khâu kiểm soát cho các DN xuất khẩu vay nhằm mục đích xuất khẩu thực sự, tránh tình trạng các DN xuất khẩu vay USD đổi sang tiền đồng gửi NH nhằm lấy chênh lệch tiền lãi. Thanh Xuân - Anh Vũ |
03 June 2011
Lãi suất USD tiếp tục giảm
