SGTT.VN - Chỉ mới một cơn mưa lớn, công trình thuỷ điện An Khê – Kanak đã ồ ạt xả lũ gây thiệt hại lớn đối với người dân. Trong khi đó, từ nhiều tháng nay, có bao nhiêu nước ở thượng nguồn sông Ba, công trình thuỷ điện này đều tích lại hết, khiến dòng sông này bị khô cạn.
 Nhiều hoa màu và tài sản của người dân bị nước cuốn trôi ngày 25.5. Ảnh: Tấn Lộc |
Xả lũ đột ngột
Ngày 31.5, ông Võ Văn Phán, phó chủ tịch UBND huyện Kbang (Gia Lai) khẳng định, ban quản lý dự án thuỷ điện 7 (thuộc tập đoàn Điện lực Việt Nam – EVN), chủ đầu tư công trình thuỷ điện An Khê – Kanak phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc gây lũ bất ngờ, gây thiệt hại lớn đối với người dân địa phương này. Hiện UBND huyện Kbang đã báo cáo với UBND tỉnh Gia Lai để yêu cầu EVN phải sớm bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả cho người dân.
Trước đó, từ đêm 24 đến sáng 25.5, công trình thuỷ điện An Khê – Kanak đã xả lũ đột ngột, gây ngập trên diện rộng tại các xã Đông, Nghĩa An và thị trấn Kanak của huyện Kbang. Sau khi sự việc xảy ra, người dân hết sức bức xúc, UBND huyện, các cơ quan chức năng huyện Kbang đã nhiều lần mời đại diện ban quản lý dự án thuỷ điện 7 đến họp để đánh giá tình hình thiệt hại, bàn biện pháp khắc phục, bồi thường thiệt hại đối với người dân, nhưng đại diện cơ quan này không đến dự.
Chiều ngày 31.5, trao đổi qua điện thoại, ông Võ Luỹ, trưởng ban quản lý dự án thuỷ điện 7 thừa nhận: đơn vị này đã xả nước đột ngột, gây thiệt hại đối với người dân. Tuy nhiên, ông Luỹ giải thích: "Chúng tôi không phải xả lũ mà là xả nước từ hồ chứa Kanak ở huyện Kbang xuống hồ chứa An Khê ở huyện An Khê để chuẩn bị phát điện. Thời điểm xả nước có mưa to, nên gây ngập. Trong tuần này, chúng tôi sẽ làm việc với chính quyền, các cơ quan chức năng huyện Kbang để xác định lại giá trị thiệt hại và sẽ xem xét bồi thường chứ theo thống kê của huyện Kbang là quá cao. Làm gì có thiệt hại đến mức đó!"
Vừa mưa đã phải xả lũ
Trong khi đó, các cơ quan chức năng huyện Kbang khẳng định công trình thuỷ điện An Khê – Kanak đã xả lũ, chứ không phải xả nước từ hồ Kanak xuống hồ An Khê như ông Luỹ giải thích. Ông Đoàn Thanh Hùng, trưởng phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn huyện Kbang, nói: "Nếu chỉ xả nước từ hồ này sang hồ khác thì không thể gây lũ ồ ạt như vậy. Hơn nữa, kênh dẫn nước giữa hai hồ này đâu có liên quan gì đến sông Ba. Mặt khác, thời điểm xả nước dù trời có mưa, nhưng không lớn đến mức gây lũ bất ngờ như vậy". Ông Võ Văn Phán cũng khẳng định: trước khi xả lũ, công trình thuỷ điện An Khê – Kanak hoàn toàn không thông báo với chính quyền địa phương và người dân để chủ động ứng phó, nên đã gây thiệt hại lớn.
Nhiều người dân huyện Kbang cũng đang rất bức xúc trước giải thích của đại diện ban quản lý dự án thuỷ điện 7. Ông Huỳnh Y (ở thôn 5, xã Đông), người có ba sào ớt bị hư hỏng hoàn toàn do xả lũ, bức xúc: "Tôi ở huyện Kbang này từ nhỏ đến giờ, chưa bao giờ thấy ở đây có lũ lớn và đột ngột như vậy. Ai cũng biết là mấy tháng nay, thuỷ điện An Khê – Kanak tích nước, nay có mưa to, nên phải xả lũ đột ngột. Thế nhưng, đại diện thuỷ điện này nói rằng đây chỉ là xả nước từ hồ này sang hồ khác và có thông báo trước là kiểu nói lấp liếm nhằm trốn tránh trách nhiệm".
Liên quan đến công trình thuỷ điện An Khê – Kanak, báo Sài Gòn Tiếp Thị đã có bài phản ánh việc công trình không trả nước về sông Ba như thông thường, mà dẫn nước theo đường ống xuyên đèo An Khê để tiếp tục vận hành nhà máy thuỷ điện An Khê nằm ở huyện Tây Sơn (Bình Định), sau đó xả nước ra sông Kôn. Từ đầu năm 2011, công trình thuỷ điện An Khê – Kanak đã bắt đầu tích nước để chuẩn bị vận hành phát điện trong tháng 6 này. Việc làm thay đổi quy luật dòng chảy trên đã khiến sông Ba đoạn qua thị xã An Khê (Gia Lai) bị khô cạn, ô nhiễm môi trường trầm trọng. Ngoài ra, vùng hạ lưu Phú Yên cũng bị thiếu nước trầm trọng do sông Ba bị thay đổi dòng chảy.
Bà Đặng Thị Yến, trưởng phòng tài nguyên và môi trường thị xã An Khê, bức xúc: "Mấy tháng nay, thượng nguồn sông Ba có bao nhiêu nước, thuỷ điện An Khê – Kanak tích giữ lại hết, chỉ xả nhỏ giọt khi chính quyền địa phương bức bách yêu cầu. Bây giờ, chỉ mới một cơn mưa, thuỷ điện này đã ồ ạt xả lũ. Nay mai thượng nguồn vào mùa mưa lớn liên tục, trong khi nước dẫn qua đèo An Khê không thể nào chảy kịp, không biết thuỷ điện này sẽ xả lũ ồ ạt thế nào nữa. Khi ấy, hậu quả sẽ khôn lường".
Ông Võ Luỹ cho biết sắp tới sẽ làm việc với chính quyền, các cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai để xây dựng, thống nhất quy trình vận hành hồ chứa nước này.
Uyên Thu
Người dân bị thiệt hại 14 tỉ đồng
Đêm 24, rạng sáng 25.5, đập thuỷ điện An Khê – Kanak (do ban quản lý dự án thuỷ điện 7 – EVN làm chủ đầu tư) đã đột ngột xả lũ, gây thiệt hại lớn đối với hàng trăm hộ dân ở ba xã thuộc huyện Kbang (tỉnh Gia Lai). Ngay sau sự cố xảy ra, UBND huyện Kbang, UBND tỉnh Gia Lai cùng các ngành chức năng đi kiểm tra tình hình, đánh giá thiệt hại ước tính trên 14 tỉ đồng. Qua kiểm tra cho thấy việc xả nước hồ thuỷ điện Kanak không theo đúng quy trình và các quy định quản lý nhà nước về xả lũ và quản lý an toàn vùng hạ du, đã gây thiệt hại cho 143 hộ dân ở xã Nghĩa An, xã Đông và thị trấn Kbang, làm ngập úng 45 hecta hoa màu các loại, cuốn trôi mười con bò, trâu, ngập hỏng 62 máy nổ và máy bơm nước, hàng chục ghe thuyền và nhiều vật dụng sinh sống của người dân bị nước lũ cuốn mất…
Tấn Lộc
