Trong khi Chủ tịch Hà Nội đề nghị trang bị trực thăng
để cứu hộ cháy cao ốc thì đại diện hàng không và Cục Cảnh sát phòng cháy
chữa cháy đều cho rằng việc này chưa khả thi vì liên quan tới tài
chính, bãi đỗ, điều kiện bay...
> Cháy tòa nhà 33 tầng, 24 công nhân bị ngạt khói / Chủ tịch Hà Nội muốn có trực thăng cứu hộ cháy cao ốc
Một ngày sau vụ cháy tháp EVN cao 33 tầng ở phố Cửa
Bắc (Hà Nội), UBND Hà Nội đã có cuộc họp khẩn cấp với lãnh đạo sở, ngành
của thành phố. Lần đầu tiên Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Thế Thảo đề nghị,
phải tính đến việc trang bị máy bay trực thăng để khi xảy cháy nhà cao
tầng có thể cứu hộ dễ dàng hơn.
Người đứng đầu thành phố đặt câu hỏi cho các lãnh đạo
sở, ngành vì sao không nhờ đến trực thăng quân đội vì nếu trực thăng đến
thả thang dây có thể cứu nhanh hơn những người mắc kẹt trên nóc nhà.
Máy bay trực thăng tham gia cứu hộ người dân ở vùng lũ lụt. Ảnh: Hưng Nguyễn. |
Tuy nhiên, trao đổi với VnExpress.net, đại
diện phía hàng không và phòng cháy chữa cháy đều cho rằng việc cứu hỏa,
cứu hộ ở nhà cao tầng bằng trực thăng hiện nay là chưa khả thi và không
thể thực hiện.
Theo nhà chức trách hàng không, để đảm bảo công tác
cứu hộ tại các tòa nhà cao tầng, trực thăng cần tuân thủ điều kiện nhất
định về mặt kỹ thuật như phải có ít nhất 2 động cơ, có thể chuyên chở
5-10 người làm công tác cứu hộ... Tuy nhiên, các dòng máy bay kiểu này
thường rất đắt, giá chào bán khoảng 12 triệu USD cho đến vài chục triệu
USD.
"Doanh nghiệp tư nhân không mấy mặn mà triển khai dịch
vụ này vì rất tốn kém và giá trị sử dụng không cao", lãnh đạo này chia
sẻ. Ở Việt Nam, đội bay trực thăng đang được khai thác bởi 2 đơn vị là
Tổng công ty Bay dịch vụ miền Nam, miền Bắc và Bộ Quốc phòng. Nhưng cả
hai đội bay chủ yếu phục vụ nhu cầu đảm bảo an ninh quốc gia chứ không
phục vụ cứu hộ, cứu hỏa.
Ngoài vấn đề kinh phí mua sắm máy bay, Phó giám đốc Sở
Cảnh sát PCCC TP HCM Lê Tấn Bửu còn cho hay, vấn đề không lưu, quy chế
bay, bảo dưỡng, đội ngũ phi công... cũng khá phức tạp bởi không phải mua
máy bay về là dùng ngay, có khi mấy năm mới sử dụng đến, rất dễ hư
hỏng.
Đồng quan điểm, đại tá Nguyễn Văn Tươi, Cục phó Cảnh
sát Phòng cháy chữa cháy (Bộ Công an) cho biết, máy bay trực thăng cũng
là một trong những phương tiện được sử dụng để chữa cháy nhưng vẫn phải
phụ thuộc vào kinh tế đất nước. Hà Nội đề cập đến khả năng đầu tư trực
thăng cứu hộ, cứu hỏa, nhưng thành phố cần phải tính tới cả chi phí bảo
trì, bảo dưỡng, phi công...
Vụ cháy tòa nhà 33 tầng của Tập đoàn Điện lực đã đặt ra nhiều vấn đề đối với công tác cứu hỏa, cứu hộ. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Một vướng mắc khác là bãi đỗ cho sân bay trực thăng.
Hiện rất ít tòa nhà cao tầng của Việt Nam có sân bay riêng được xây dựng
trên cơ sở chuẩn mực về tải trọng, độ cao và diện tích. Trong khi các
nước, các tòa nhà lớn thường có sân bay và nếu xảy ra cháy, trực thăng
có thể đỗ trên nóc tòa nhà bên cạnh, từ đó phun nước dập tắt đám cháy.
Việt Nam từng sử dụng trực trăng để dập tắt một số đám
cháy rừng, tuy nhiên với cháy tòa nhà cao tầng trong thành phố thì gặp
rất nhiều khó khăn. Vì thành phố bị bao bọc bởi các tòa nhà cao tầng, hệ
thống dây cáp, cột sóng di động và nhiều thiết bị khiến máy bay hoạt
động không an toàn.
"Bản đồ thành phố không cập nhật phần tĩnh không, độ
cao cho phép hoạt động của máy bay. Nếu phải cứu hộ, cứu nạn vào đêm
tối, phi công sẽ không biết đường mà bay", một cán bộ của Cục Hàng không
chia sẻ.
Cũng theo cán bộ này, các máy bay chỉ có thể cứu hộ
cứu nạn đối với những sự cố lộ thiên như cháy rừng. Với các tòa nhà cao
tầng được thiết kế khép kín, nguồn cháy không xác định, chỉ thấy khói
bốc cao, nếu sử dụng máy bay trực thăng thả nước xuống tòa nhà thì cũng
không hiệu quả.
"Giả sử điểm cháy ở ngang hông tòa nhà, máy bay không
thể can thiệp vì nó chỉ có thể bay trên nóc, chứ không thể bay ngang
phun nước vào", anh này nói và cho biết thêm nhà càng cao, cháy càng lớn
thì càng làm máy bay không thể treo cao để cứu hộ được (độ cao treo
được để cứu hộ tỷ lệ nghịch với tải trọng máy bay và nước chữa cháy).
Ngoài những lý do trên, một bất cập khác là thủ tục
pháp lý. Ở Việt Nam, dịch vụ trực thăng cứu hộ chưa có hành lang pháp
lý. Máy bay liên quan đến an toàn, an ninh vùng trời nên sau sự kiện
khủng bố 11/9, Việt Nam và một số quốc gia càng siết chặt hơn vấn đề
này.
Theo quy định hiện nay, quân đội quản lý vùng trời.
Một chuyến bay thương mại thì xin phép mất 8 giờ, chuyến bay cứu nạn
(lụt lội, cấp cứu) phải mất 3 giờ. Tất cả trường hợp xin cứu hộ, cứu
nạn, công ty phải báo cho Quân chủng phòng không không quân, rồi mới xin
phép theo ngành dọc. Để hoàn tất thủ tục này mất nhiều thời gian.
Với những bất cập nêu trên, nhà chức trách hàng không
cho rằng để sử dụng máy bay trực thăng trong cứu hộ cứu nạn các vụ cháy
nhà cao tầng thì cần thiết lập một hàng lang pháp lý, có một đội bay
riêng, được huấn luyện chu đáo và phải trực 24/24h như lính cứu hỏa. Phi
công phải giỏi, tinh nhuệ, được đào tạo chuyên sâu về phòng cháy chữa
cháy. Máy bay phải được thiết kế riêng phục vụ cho công tác này.
Hồng Anh - Khánh Chi