Khánh An, phóng viên RFA2010-11-23Kiến nghị của người dân gửi cho các cơ quan chính phủ nhà nước những năm gần đây không được hồi đáp.  Trụ sở UBND phường 3, một điểm tiếp dân của quận Gò vấp Liệu điều này khiến cho không ít người dân đặt câu hỏi về việc liệu chính quyền có thực sự lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của họ? Hay vấn đề người dân đặt ra đã khiến cho chính quyền lúng túng trong cách giải quyết? Quyền của người dânHình thức gửi thỉnh nguyện thư, đặc biệt là thỉnh nguyện thư tập thể đã bắt đầu trở nên phổ biến tại Việt Nam. Theo Luật sư Trần Đình Triển, luật pháp Việt Nam khuyến khích những đóng góp, kiến nghị hay thỉnh nguyện của người dân nhằm mục đích đem lại lợi ích cho cá nhân, tập thể hay đất nước. LS. Trần Đình Triển cho biết: "Lấy trước hết là với vai trò đóng góp của người dân về những ý kiến, đường lối, chủ trương, chính sách, quy định chung để đưa lại một lợi ích tốt thì điều đó luật pháp Việt Nam khuyến khích mọi công dân. Thứ hai, trong đơn thư của người dân còn có một lĩnh vực liên quan đến lợi ích của nhà nước, lợi ích của tập thể hay lợi ích của cá nhân họ thì ở đây có một quyền gọi là quyền khiếu nại. Thứ ba, liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật của những tổ chức hay cá nhân khác mà người công dân có trách nhiệm phải nói ra điều đó để xem xét, giải quyết và xử lý thì đó là quyền tố cáo của công dân. Cả hai quyền khiếu nại và tố cáo được quy định trong luật khiếu tố, khiến nại của Việt Nam." Trên thực tế hiện nay, nội dung các thỉnh nguyện thư hay kiến nghị tập thể đúng là có liên quan đến những vấn đề về lợi ích chung của tập thể hay của đất nước, chẳng hạn như kiến nghị nổi tiếng đề nghị dừng dự án khai thác bauxite tại Tây Nguyên mà cho đến nay đã tập hợp hơn 2700 chữ ký của các trí thức và nhân vật quan trọng trong và ngoài nước, kiến nghị của 31 tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp gửi cho Bộ chính trị và các ủy viên trung ương Đảng về những vấn đề thời sự của đất nước v.v… Bên cạnh đó, cũng có những kiến nghị, thỉnh nguyện thư có nội dung bênh vực cho quyền lợi của những cá nhân, tập thể khác tiêu biểu, chẳng hạn như thỉnh nguyện thư kêu gọi thả blogger Điếu Cày vừa được giới bloggers truyền đi vào cuối tháng trước, thỉnh nguyện thư đòi trả tự do cho các bloggers, các luật sư, các nhà đấu tranh dân chủ đang bị giam cầm mà cụ thể là trường hợp Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ vừa bị bắt giữ vào ngày 5/11… Đối với các trường hợp này, nhiều người trong cuộc cho biết chuyện thỉnh nguyện hay kiến nghị không được trả lời là lẽ đương nhiên!
"Mình cũng đã làm một cái thư kiến nghị về việc kêu gọi trả tự do cho hai em Hằng và Thúy trong vụ án mua bán dâm nữ sinh ở Hà Giang của ông Sầm Đức Sương với ông chủ tịch Tô, mình thu thập được khoảng một ngàn một trăm mười mấy chữ ký của mọi người trên mạng và cả ở ngoài, sau đó mình gửi thư đến khoảng 9 hay 10 hộ, Hội Bảo vệ Trẻ em, Hội Liên hiệp Phụ nữ, mà cho đến giờ thì họ vẫn im lặng, coi như cái thư đó đi lạc mất rồi." Theo blogger Mẹ Nấm, chuyện đơn thư kiến nghị "đi lạc" hay rơi vào sự "im lặng đáng sợ" không những phản ánh thái độ vô trách nhiệm của cơ quan chính quyền mà còn cho thấy sự lúng túng của họ trong cách giải quyết các kiến nghị hay thỉnh nguyện thư và chắc chắn đây không phải là lối hành xử của những người văn minh! Chị nói tiếp: "Không nói gì đến chuyện một chính quyền có do dân hay không, cách hành xử của những con người văn minh là khi mình nhận được thư hoặc yêu cầu, góp ý gì của người ta thì ít nhất mình cũng phải nói là mình đã nhận được bằng văn bản hoặc là thông báo ngay trên phiếu người ta gửi thư cho mình là "tôi đã nhận được, thư của anh gửi đúng địa chỉ rồi đó", đó là cách hành xử của những con người văn minh và tôn trọng nhau." Hình thức tiếp dânTrở lại với việc tiếp nhận và trả lời đối với những đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo, theo GS. Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội Việt Nam, điều này đã được quy định rõ ràng trong trách nhiệm của các văn phòng tiếp dân:  Riêng trong cách thức các văn phòng tiếp dân thi hành trách nhiệm của mình, trên thực tế đã có không ít than phiền, khiếu nại của người dân đối với chính cơ quan công quyền đầu tiên chịu trách nhiệm giải quyết kiến nghị, khiếu nại của họ. Thậm chí đối với những khiếu kiện liên quan đến lợi ích kinh tế cá nhân, nhiều người dân còn phải chấp nhận chạy chọt chút tiền bạc cho "đường dây" tiếp dân để… được tiếp! Chính vì vậy, có nhiều ý kiến cho rằng văn phòng tiếp dân thực chất là để hành dân. Chia sẻ về điều này, blogger Mẹ Nấm nói: "Nếu cho mình nói chính xác thì văn phòng tiếp dân chỉ hoạt động được 10% công suất của nó. Mình cũng đã đi tham dự một buổi tiếp dân rồi. Hình thức văn phòng tiếp dân là chỉ nhằm làm giảm áp lực lên các cơ quan phải chịu trách nhiệm trực tiếp trong các buổi tiếp dân thôi, tức là chúng tôi đã lắng nghe, chúng tôi sẽ chuyển ý kiến lại rồi sau đó trong buổi tiếp dân lắng nghe thì tất cả nó cũng như cũ thôi.
Nó không thay đổi gì đâu, tức là nó là cầu nối làm giảm áp lực lên UBND thành phố, tức là thay vì người dân đến thẳng UBND thành phố thì người ta sẽ phải qua phòng tiếp dân. Nó chỉ là một hình thức đi vòng để kéo giãn sự chú ý ra thôi." Khoan nói đến những kiến nghị hay thỉnh nguyện thư liên quan đến những vấn đề được xem là "nhạy cảm" mà người kiến nghị thường biết trước kết quả là con số 0, chỉ nói riêng những nguyện vọng, những ý kiến rất đỗi bình thường của người dân trong cuộc sống mà lẽ ra phải được giải quyết kịp thời, nhanh chóng thì nay lại bị làm tiền hoặc làm ngơ. Như vậy, khái niệm về một nhà nước muốn lắng nghe nguyện vọng của người dân có thực sự hiện hữu, hay ngược lại, câu nói "con kiến kiện củ khoai" lại tiếp tục được chứng minh? Theo dòng thời sự: |
24 November 2010
Những kiến nghị rơi tõm vào thinh không (phần 2)
