Cập nhật: 12:15 GMT - thứ ba, 30 tháng 8, 2011
Thứ trưởng Quốc phòng Nguyễn Chí Vịnh vừa có động thái mà giới quan sát đánh giá là 'trấn an' Trung Quốc tại đối thoại chiến lược quốc phòng an ninh Việt-Trung lần hai ở Bắc Kinh.
Phát biểu của Trung tướng Vịnh được đưa ra trong bối cảnh mới đây diễn ra nhiều cuộc biểu tình phản đối Trung Quốc ở Hà Nội.
Ông cũng thông báo với phía Trung Quốc rằng Việt Nam sẽ ‘kiên quyết xử lý vấn đề tụ tập đông người ở Việt Nam’, và dứt khoát ‘không để sự việc tái diễn’, theo tường thuật của Thông tấn xã Việt Nam.
Đây là lần đầu tiên một quan chức cấp cao trong chính quyền trung ương công khai ủng hộ thông báo ngăn chặn biểu tình mà giới chức Hà Nội đưa ra gần hai tuần trước đây vốn đang bị một số người công kích về tính pháp lý.
Trong bản tin tường thuật chi tiết về cuộc đối thoại này, Thông tấn xã Việt Nam cho biết Trung tướng Vịnh, thứ trưởng Bộ Quốc phòng phụ trách đối ngoại và Thượng tướng Mã Hiểu Thiên, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc, đã ‘thẳng thắn trao đổi’ những vấn đề còn khác biệt trong quan hệ giữa hai nước.
Không chống Trung Quốc
Theo ông Nguyễn Chí Vịnh, ‘xử lý mối quan hệ Việt Nam – Trung Quốc’ là một khía cạnh của tranh chấp trên Biển Đông."Nếu Việt Nam cần sự ủng hộ, đồng cảm, hợp tác và phát triển thì còn có ai hơn một nước Trung Quốc xã hội chủ nghĩa láng giềng?"
Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh
Ông cũng khẳng định Việt Nam luôn coi trọng ‘quan hệ đại cục’ với Trung Quốc và mong muốn hai bên tìm được giải pháp ‘cùng thắng’.
Tướng Vịnh khẳng định với phía Trung Quốc rằng Việt Nam không có ý định ‘quốc tế hóa các vấn đề giữa Việt Nam và Trung Quốc’.
“Việt Nam không bao giờ dựa vào bất kỳ một nước nào để chống Trung Quốc,” ông tuyên bố mạnh mẽ.
Ông cũng nói cơ sở để giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông là luật pháp quốc tế vì đó là những vấn đề mang tính quốc tế và những vấn đề chỉ liên quan đến hai nước thì chỉ cần hai nước giải quyết với nhau.
Tuy nhiên ông trung tướng cũng nói thêm rằng Việt Nam ‘không bao giờ nhượng bộ vô nguyên tắc về chủ quyền.’
Những khẳng định của tướng Vịnh có thể coi như là động thái trấn an Bắc Kinh vốn đang lo ngại Mỹ can thiệp vào tranh chấp ở Biển Đông và thể hiện thái độ dứt khoát của Hà Nội không cần ‘đồng minh Hoa Kỳ’.
Bất lợi cho Đảng?
Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam cũng nói với phía Trung Quốc rằng các luận điệu của ‘các thế lực thù địch’ rằng ‘Việt Nam nhượng bộ để Trung Quốc lấy đất, lấy biển Việt Nam’ và ‘Việt Nam dựa vào Mỹ để chống Trung Quốc’ hiện đang ‘gây bất lợi cho Đảng và Nhà nước Việt Nam’ cũng như ‘quan hệ Việt Nam – Trung Quốc’.“Chúng ta cần làm cho nhân dân hai nước hiểu rõ, giữa Việt Nam và Trung Quốc còn tồn tại vấn đề nhưng hai Đảng, hai Nhà nước đã cam kết xử lý bằng biện pháp hòa bình, theo luật pháp quốc tế, với giải pháp hai bên cùng có thể chấp nhận được,” tướng Vịnh nói, nhưng không nói rõ giải pháp hai bên có thể chấp nhận được là gì.
Đại diện phái đoàn Trung Quốc tại cuộc họp, Thượng tướng Mã Hiểu Thiên, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc, được dẫn lời nói hai nước nên vì ‘đại cục’ quan hệ Việt-Trung và ổn định khu vực.
“Hòa bình hai bên đều có lợi. Đối đầu hai bên đều thiệt hại”, Thượng tướng Mã Hiểu Thiên được dẫn lời.
Hai bên đã đạt được ‘nhận thức chung’ trong nhiều vấn đề, theo tường thuật của Thông tấn xã Việt Nam.
Hai nước cũng cho biết sẽ sớm hoàn thành đường dây nóng giữa hai bộ Quốc phòng và mở rộng trao đổi học viên quân sự, trong khi Trung Quốc hứa sẽ chia sẻ với Việt Nam kinh nghiệm tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc.
Bên ngoài 'kích động'
Trong khuôn khổ chuyến đi tham dự đối thoại chiến lược quốc phòng-an ninh, hôm thứ Hai 29/08 Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh cũng có cuộc hội kiến với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc, Thượng tướng Lương Quang Liệt.Theo tường thuật của Tân Hoa Xã, trong cuộc gặp này hai bên đã cam kết giải quyết tranh chấp ở Biển Đông thông qua tham vấn và đàm phán.
“Trung Quốc sẵn sàng làm việc với Việt Nam để bảo vệ những lợi ích chiến lược chung và mối quan hệ tổng thể giữa hai nước cũng như hòa bình và ổn định ở Biển Đông,” ông phát biểu.
Để làm được điều đó, Thượng tướng Liệt cho biết hai bên sẽ tăng cường tham vấn và đối thoại cũng như ‘ngăn chặn những kích động từ bên ngoài vốn sẽ làm hỏng mối quan hệ giữa hai nước’ trong một phát biểu hàm ý nhắc đến ý định của Mỹ muốn tham dự giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông.
“Trung Quốc phản đối làm phức tạp và quốc tế hóa vấn đề Biển Đông,” Thượng tướng Lương Quang Liệt được trích lời nói.