Gia Minh, biên tập viên RFA
2012-09-17
Tình hình vụ xô xát, hành hung diễn ra tại Thánh thất Cao Đài Phù Mỹ, tỉnh Bình Định vào ngày 16 tháng 9 vừa qua.
Đồng đạo Cao Đài đang cử hành lễ, ảnh minh họa.
Mâu thuẫn nội bộ
Thông tin cho biết vụ xô xát diễn ra trong ngày 16 tháng 9 tại Thánh thất Phù Mỹ là giữa hai nhóm: một nhóm hơn 20 tín hữu bảo thủ chân truyền của Đạo Cao Đài và một nhóm chừng 30 người chống lại họ được cho biết là theo đường hướng của chính quyền hiện nay đối với đạo này. Hậu quả của vụ việc theo phía những tín đồ theo giáo lý chân truyền Đạo Cao Đài là có 6 người của nhóm bị hành hung đến mức thương tích.
Trong khi đó thì một người tự nhận là tín đồ Cao Đài địa phương cho rằng không hề có đánh đập gây thương tích gì:
Có nhiều người tâm không tốt, không tịnh thì có quơ tay, quơ chân chứ có đánh nhau gì đâu.
Ông chánh trị sự Nguyễn Hà từ Qui Nhơn, tỉnh Bình Định, người đến tại Thánh Thất Phù Mỹ trong ngày hôm qua để hổ trợ cho những tín hữu trung thành với giáo lý chân truyền cho biết về mâu thuẫn giữa hai phái tại Phù Mỹ trong thời gian qua như sau:
Một bên là Hội đồng Chưởng Quản theo Nhà Nước, một bên là Hội Thánh theo đúng chơn truyền của Đức Thượng Đế mở ra năm 1926. Do Nhà Nước can thiệp vào nội bộ tôn giáo, thành ra tôn giáo có nhiều vấn đề rối ren và đồng đạo Cao Đài rất khổ sởBà Nguyễn Bạch Phụng
Những năm tháng dài trước đây họ chỉ biết tu hành thuần túy, không tìm hiểu mặt trái của Hội Đồng Chưởng Quản hoặc Hội Thánh là thế nào. Họ cứ tụng kinh gõ mỏ, lo tang- thế sự cho trong nội bộ tôn giáo thôi chứ họ không biết rõ ‘chánh-tà’. Nhờ thế trong thời gian qua ‘trong ấm, ngòai êm’. Thế nhưng gần đây họ dần hiểu ra Hội Đồng Chưởng Quản là một chi phái ‘bàn môn, tả đạo’ do Nhà nước Việt Nam dựng nên nhằm phá nát chân truyền chánh pháp do Đức Chí Tôn lập nên; thành ra số bảo thủ chân truyền họ tách ra.
Bà Nguyễn Bạch Phụng, một chánh trị sự Cao Đài theo phái chân truyền cũng trình bày lại sự phân hóa trong nội bộ của tôn giáo này từ năm 1975 đến nay như sau:
Sự việc giữa Hội đồng và Hội thánh trong Đạo Cao Đài lâu nay diễn ra rất nhiều nơi. Một bên là Hội đồng Chưởng Quản theo Nhà Nước, một bên là Hội Thánh theo đúng chơn truyền của Đức Thượng Đế mở ra năm 1926. Do Nhà Nước can thiệp vào nội bộ tôn giáo, thành ra tôn giáo có nhiều vấn đề rối ren và đồng đạo Cao Đài rất khổ sở.
Sự việc diễn ra các nơi như Thánh thất Long Bình ở Gò Công, Thánh Thất An Ninh Tây ở tỉnh Long An, Thánh thất Phù Mỹ ở tỉnh Bình Định, Thánh Thất An Nhơn là nơi Nhà Nước gây khó khăn, đi từng nhà của đồng đạo để o ép theo Hội đồng Chuởng Quản, Thánh thất Tuy Phước ở Bình Định, Thánh Thất Phú Sương ở Phú Yên…
Địa phương can thiệp
Ông chánh trị sự Nguyễn Hà cho biết sau khi thấy xảy ra xô xát, bản thân ông đã gọi điện thọai thông báo cho ông Mạc Đình Trung, giám đốc Công an tỉnh Bình Định để cử nhân viên xuống can thiệp. Có công an đến, nhưng họ không ngăn chặn mà còn để cho sự việc bất lợi đối với những tín hữu Cao Đài theo phái chân truyền tại đó. Ông Nguyễn Hà cho biết:
Khi sự việc xảy ra, họ tống tôi ra ngòai và đóng cổng không cho tôi quay trở vô. Lúc đó tôi đứng ngòai đường gọi ông Mạc Đình Trung. Ông ta cho thuộc hạ đến. Lúc họ đến thấy tôi đang cầm máy điện thọai gọi người khác thì họ đòi đánh, đòi đuổi tôi. Rồi họ chạy vào Thánh thất tác động cho một số người theo Cao Đài Quốc doanh đánh phía Cao Đài bảo thủ chân truyền.
Chúng tôi gọi điện thọai đến số của ông giám đốc công an tỉnh Bình Định, Mạc Đình Trung. Sau khi yêu cầu chúng tôi lặp lại danh tính và đơn vị truyền thông đang làm việc thì ông này nói là nhầm số và cúp máy.
Chuyện nội bộ của họ phải do họ giải quyết thôi. Nhà Nước chỉ bảo đảm an ninh trật tự để bảo đảm cho họ việc thực hiện nghi thức tôn giáo thôi màông Nguyễn Đắc Tuấn
Trung ương bác bỏ
Như trình bày của bà Nguyễn Bạch Phụng thì vụ việc tại Thánh thất Cao Đài Phù Mỹ vào ngày chủ nhật 16 tháng 9 không phải là vụ việc đầu tiên lâu nay trong đạo này mà một số nơi tại nhiều địa phương cũng diễn ra tình trạng tương tự.
Trước những thông tin được phía tín hữu Cao Đài nói theo giáo lý chân truyền của đạo đưa ra, chúng tôi nêu vấn đề với ông Nguyễn Đắc Tuấn, viên chức phụ trách Đạo Cao Đài của Ban Tôn giáo chính phủ, thì ông này bác bỏ cho rằng mọi tranh chấp là chuyện nội bộ chứ chính quyền không hề can thiệp vào:
Chuyện nội bộ của họ phải do họ giải quyết thôi. Nhà Nước chỉ bảo đảm an ninh trật tự để bảo đảm cho họ việc thực hiện nghi thức tôn giáo thôi mà.
Bà Nguyễn Bạch Phụng cũng cho biết những tín hữu chân truyền có ý kiến với Ban Tôn giáo chính phủ và cũng được trả lời là Nhà Nước không can thiệp vào công việc nội bộ của Đạo Cao Đài, nhưng trong thực tế lại khác:
Có báo cho Ban Tôn giáo Chính phủ là ông Nguyễn Đắc Tuấn thì ông nói không xen vào nội bộ tôn giáo, rồi cũng không giải quyết gì được. Ngay cả ngày hôm qua tại Thánh thất Phù Mỹ ở tỉnh Bình Định xảy ra đánh đập trọng thương như thế, đồng đạo có báo cho Ban Tôn giáo Chính phủ để dàn xếp vấn đề; nhưng chẳng thấy ai đến dàn xếp mà có một số công an giả dạng thường dân đến để ủng hộ cho nhóm thuộc Hội đồng Chưởng quản.
Cũng theo trình bày của tín hữu và chức sắc các tôn giáo khác tại Việt Nam như Phật giáo, Công giáo, Tin Lành, Phật giáo Hòa Hảo… thì những ai thuận theo sự chỉ đạo của chính phủ trong sinh họat tôn giáo thì được tự do phát triển, còn bất cứ nhóm nào không tuân thủ sự chỉ đạo đó đều bị ngăn cản, sách nhiễu, cấm đóan và đến mức bị trấn áp bằng bạo lực như sự việc diễn ra tại Thánh thất Cao Đài Phù Mỹ hồi ngày 16 tháng 9 vừa qua.
