(Dân trí) - Nhà máy chế biến bô xít đầu tiên kết thúc giai đoạn chạy thử nghiệm, những quyết định đối với việc vận hành, hoạt động chính thức vẫn chưa được đưa ra. Chủ tịch TKV Trần Xuân Hòa thừa nhận đã hơi lạc quan quá, nghĩ thời gian thực hiện có thể khẩn trương hơn.
Theo kế hoạch, hết tháng 10 là kết thúc khoảng thời gian 3 tháng chạy thử của dự án bô xít Tân Rai. Đến thời điểm này, có thể khái quát về kết quả hoạt động sau thời gian chạy thử này?
Cơ bản chất lượng đã đáp ứng yêu cầu so với chuẩn hợp đồng. Hiện nay, chúng tôi đang hoàn chỉnh hồ sơ để bàn giao cho nhà thầu.
Chủ tịch Tập đoàn Than - Khoáng sản VN: "Đúng là tôi có suy nghĩ hơi lạc quan quá và nghĩ thời gian thực hiện dự án có thể khẩn trương hơn" (ảnh: Việt Hưng).
Việc đó có nghĩa nhà máy sản xuất alumin đầu tiên đã chính thức chấm dứt giai đoạn chạy thử, bắt đầu đi vào vận hành thương mại?
Hi vọng thực hiện việc này trong năm nay vì hiện dự án có vướng một điểm vấn đề từ phía nhà thầu Trung Quốc. Vì luật của Việt Nam với nước bạn khác nhau nên dù họ thi công, thực hiện hợp đồng xong rồi nhưng tất cả hồ sơ cần phải làm theo quy chuẩn của phía Việt Nam. Vấn đề này đang còn vướng giữa 2 bên nên cần hoàn chỉnh hồ sơ hoàn tất hoàn công.
Phía bạn cũng chưa có kinh nghiệm khi lần đầu làm những dự án như ở Việt Nam này. Vì vậy, chúng tôi đang đẩy nhanh tốc độ, cùng hỗ trợ với bạn hoàn tất hồ sơ thủ tục để sớm bàn giao được dự án.
Còn hiện nay, chúng tôi đã vận hành nhà máy với công suất đưa về theo yêu cầu.
Được biết, đầu ra của sản phẩm cũng do phía Trung Quốc bao tiêu?
Vấn đề đầu ra hiện chưa tính vì đầu ra của alumin rất rộng, không phải lo.
Tại kỳ họp QH trước (tháng 6/2013), trao đổi với báo chí, ông cho biết, khoảng cuối năm nay Chính phủ sẽ có những quyết định rất quan trọng liên quan đến vấn đề khai thác bô xít. Đến giờ có thể nói gì về những quyết định đó ông đã nhắc tới?
Hiện nay nhà nước vẫn đang xem xét vấn đề đó. Khi nói vấn đề này đúng là tôi có quy nghĩ hơi lạc quan quá và nghĩ thời gian thực hiện có thể khẩn trương hơn. Nhưng thực tế, hiện nhà nước vẫn đang xem xét và chúng ta hãy chờ một thời gian nữa.
Ông nói nhiều đến bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay. Việc các kế hoạch, quyết định chậm lại do nguyên nhân này hay còn lý do nào khác, thưa ông?
Tôi nghĩ cũng có khó khăn một phần do kinh tế nhưng hơn nữa, lần này, rút kinh nghiệm từ những dự án lớn trước đây đã làm nên các cơ quan của Chính phủ quán triệt xem xét rất cẩn trọng mỗi khi đưa ra một dự án. Nhưng tôi tin tưởng rằng thời gian tới, chúng ta sẽ có những quyết định để giải quyết các dự án này.
Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng đã từng nói về những bức xúc liên quan đến dự án này tại hội trường QH cũng như thông tin tiến độ thực hiện, tại nhà máy Tân Rai đã cho ra dòng sản phẩm đầu tiên nhưng về hiệu quả cũng như mức độ an toàn vẫn có thể chỉ ra nhiều điểm bất thường. Những quyết định như ông đề cập có thể khắc phục triệt để những vấn đề này?
Tôi xin nói, triển khai dự án đang có điểm không bình thường ở chỗ là đường Quốc lộ (để vận chuyển quặng), nếu theo đúng thiết kế, quy định về quốc lộ, phải chịu được xe tải trọng 40 tấn. Nhưng ở đây có vấn đề đường xuống cấp mà chúng ta lại không có vốn. Giờ Chính phủ đang đề nghị phát hành thêm trái phiếu để có vốn làm đường theo đúng tiêu chuẩn.
Chuyện vận chuyển bô xít, xe vượt trọng tải bị phạt là chuyện đương nhiên nhưng không phải là tiêu chuẩn cho xe chỉ 15 – 20 tấn mà cần xét theo đúng quy định quốc lộ phải đạt tải trọng cho xe 40 tấn. Hiện nay chúng ta đang buộc phải đặt vấn đề giảm mức vận tải của xe trên trục đường này. Tôi nghĩ đó sẽ là bài toán đối với bất cứ nhà kinh doanh nào chứ không chỉ DN của chúng tôi phải chịu ảnh hưởng.
Mà chính bài toán hạ tầng cũng quyết định tính cạnh tranh của nền kinh tế. Tôi nghĩ nếu chúng ta giải quyết tốt được hạ tầng (một trong những điểm nghẽn của nền kinh tế hiện nay) thì vấn đề sẽ khác. Một trong những lý do mà rất nhiều đại biểu QH ủng hộ việc phát hành bổ sung trái phiếu Chính phủ năm nay là để nhanh chóng phát triển hệ thống hạ tầng.
Hạ tầng luôn là bài toán rất khó với những tập đoàn như chúng tôi, phải phát triển hoạt động ở vùng sâu vùng xa. Nhà nước phải ủng hộ vì những ý kiến nói chúng tôi phải bỏ tiền để làm hạ tầng thì vô lý quá.
Xin cảm ơn ông!
P.Thảo (ghi)
