Chất độc chôn dưới đất vượt chuẩn 10,000 lần
Cuộc xét nghiệm 13 mẫu đất, nước, chất thải của công ty sản xuất thuốc trừ sâu Nicotex Thanh Thái đợt mới nhất cho thấy, dư lượng hóa chất độc hại vượt tiêu chuẩn cho phép chục ngàn lần.
Hôm 19 tháng 9, chính quyền tỉnh Thanh Hóa đã chuyển một phúc trình đến cán bộ lãnh đạo cao nhất của nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam thừa nhận, tình trạng ô nhiễm lan rộng khắp xã Cẩm Vân, huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa là “hết sức trầm trọng.”
Hóa chất chôn dưới lòng đất trong khuôn viên nhà máy Nicotex Thanh Thái. (Hình: VNExpress)
Theo báo mạng VNExpress, nhà máy Nicotex Thanh Thái đã chôn hàng tấn thuốc trừ sâu hết hạn sử dụng xuống lòng đất suốt 7 năm qua để phi tang mà không ai hay biết. Số hóa chất này được chôn lấp dưới ít nhất 10 hố đào sâu xuống đất, rải rác trong khuôn viên nhà máy, cạnh khu dân cư.
Cho đến khi không còn chịu nổi mùi hôi, cũng như nghi ngờ về sự ô nhiễm trầm trọng do nhà máy gây ra, hàng trăm cư dân túa ra chặn đường xe vận tải chở thuốc rời nhà máy. Cũng hàng trăm người dân, sau đó đã phá cổng, trèo tường, mang theo cuốc, xẻng, xà beng đào bới khắp nơi trong khuôn viên nhà máy. Chỉ mất vài tiếng đồng hồ, người dân đã đào trúng những hố sâu khổng lồ chôn đầy thùng phi chứa hóa chất, cũng như các chai lọ, bao bì,…
Kể từ chiều ngày 29 tháng 8 cho đến nay, hàng trăm cư dân cùng dựng lều tạm ngụ chung quanh trụ sở công ty Nicotex Thanh Thái, buộc người của họ “nội bất xuất, ngoại bất nhập.” Người dân được sự tiếp tế của thân nhân, cho biết nhất quyết “bám trụ” để ngăn chặn việc công ty này chở hóa chất đi nơi khác phi tang.
Trước tình thế “chẳng đặng đừng,” cuối cùng thì nhà cầm quyền tỉnh Thanh Hóa cho người đến thu thập 13 mẫu đất, nước và chất thải chung quanh nhà máy đưa đi xét nghiệm. Trong phúc trình kết luận được công bố chiều ngày 19 tháng 9, cán bộ lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa xác nhận rằng, độ độc hại của các mẫu nói trên vượt mức cho phép đến hàng chục ngàn lần.
Trước đó, ngày 18 tháng 9, phó chủ tịch tỉnh Thanh Hóa cho hay, đã xử phạt “hành chính” công ty Nicotex Thanh Thái 421 triệu đồng, tương đương 21,000 đô vì vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường. Tỉnh Thanh Hóa cũng cho biết, đã tạm đình chỉ hoạt động của công ty Nicotex Thanh Thái, chờ “khắc phục hậu quả.”
Theo dư luận, việc xử phạt hành chính công ty Nicotex là quá nhẹ so với tổn thất nặng nề mà người dân trong vùng gánh chịu. Trong khi đó, theo chánh văn phòng công an tỉnh Thanh Hóa, “khó mà khởi tố vụ án” Nicotex Thanh Thái chôn hóa chất xuống đất gây ô nhiễm môi sinh.
Còn theo VietNamNet, việc người dân ra tay đối phó trực tiếp với công ty Nicotex bởi đã quá sức chịu đựng. Một số cư dân cho hay rất nhiều người đã bỏ đi nơi khác. Tôm cá chết dần, hàng đàn ong mật cũng tan biến trong vài năm trở lại đây vì môi trường bị ô nhiễm.
Ðời sống người dân xã Yên Lâm thê thảm thấy rõ chỉ sau ba tháng kể từ ngày Nicotex Thanh Thái đi vào hoạt động. Ðây là xã có tới 60% dân số sống về nghề nuôi ong đàn để lấy mật. Sau ngày Nicotex Thanh Thái ra đời không lâu, số lượng mật ong thu được của người dân giảm xuống gấp 10 lần. Ông Lê Xuân Riêu, người nổi tiếng của làng ong mật xã Yên Lâm than thở, 40 đàn ong của ông bị chết rụi dần mòn, đến nay chỉ còn khoảng 9 đàn.
VietNamNet còn dẫn lời một cư dân tên Hoàng kể lại, nước suối trong vùng, cạnh nhà máy bỗng dưng “trong” đến lạ lùng. Tất cả các sinh vật trong vùng, kể cả loài đỉa đều biến mất đầy bí ẩn. Một ao hồ rộng 3 mẫu của ông Nguyễn Ðăng Hùng thỉnh thoảng lại nổi lên hàng đàn cá chết trắng xóa trên mặt nước.
Dân chúng trong vùng đã báo cho chính quyền địa phương biết về các hiện tượng chết người kể trên từ nhiều năm nay. Vì không được sự lưu tâm, buộc hàng trăm người dân cuối cùng phải tự mình đi tìm sự thật.
Tuy nhiên, sau khi sự thật được bóc trần, các cấp chính quyền huyện, tỉnh, cũng như nhà cầm quyền Cộng Sản Việt Nam tiếp tục “chẳng thèm quan tâm.”
Báo cáo Thủ tướng vi phạm của Nicotex Thanh Thái
Ngày 19/9, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về những vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường của Công ty Cổ phần Nicotex Thanh Thái, trụ tại xã Cẩm Vân, huyện Cẩm Thủy.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa đã nêu chi tiết kết quả kiểm nghiệm 13 mẫu đất, nước và mẫu chất thải. Đáng chú ý trong các mẫu phân tích, có chất Cypermethrin là thuốc trừ sâu độc nhóm II vượt tiêu chuẩn cho phép 9.276 lần, ở mẫu chất thải khác có chất Cypermethrin vượt tiêu chuẩn cho phép 7.710 lần.
Theo báo cáo, Công ty Cổ phần Nicotex Thanh Thái có 9 lỗi vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường và một lỗi vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ và kiểm dịch thực vật như thải mùi khó chịu vào môi trường; không xây dựng kế hoạch hoặc biện pháp phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường do chất thải nguy hại gây ra; không phân loại chất thải nguy hại, để lẫn chất thải nguy hại khác loại với nhau hoặc với chất thải khác…
Trong quá trình kiểm tra khu vực xung quanh Công ty Cổ phần Nicotex Thanh Thái, đoàn công tác liên ngành cùng nhân dân cũng đã phát hiện trong khuôn viên xưởng sản xuất của Công ty có tổng số 10 hố chôn chất thải.
Thùng phuy hóa chất của Nicotex Thành Thái mà người dân đào được (Ảnh: Trinh Duy Hưng/TTXVN)
Theo khai nhận của ông Nguyễn Đức Việt, nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần Nicotex Thanh Thái (1998-2005), từ năm 2000 chỉ đạo chôn 380kg thuốc bảo vệ thực vật quá hạn trong bể ximăng. Qua các buổi làm việc sau đó, ông Nguyễn Đức Việt khai nhận đây cũng là vị trí năm 2001 đã chỉ đạo chôn lấp 10 phuy chất Methemedofor với khối lượng 1 tấn. Việc chôn chất thải, ông Việt có xin chủ trương của ông Nguyễn Thành Nam, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Nicotex.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa cũng thông báo kết quả kiểm nghiệm 13 mẫu vật môi trường (5 mẫu đất, 4 mẫu nước, 4 mẫu chất thải).
Theo kết quả kiểm định tại Trung tâm kiểm định thuốc bảo vệ thực vật phía Bắc thuộc Cục Bảo vệ thực vật có mẫu chất thải 1 phát hiện chất Cypermethrin là thuốc trừ sâu độc nhóm II vượt tiêu chuẩn cho phép 9.276 lần. Mẫu chất thải 3 cũng phát hiện chất Cypermethrin vượt tiêu chuẩn 7.719 lần. Trong các mẫu đất 1 cũng phát hiện chất Cypermethrin vượt 63,2 lần cho phép; chất Isoprothiolane là thuốc trừ sâu độc nhóm III vượt tiêu chuẩn 37,8 lần. Các chỉ số còn lại không có quy chuẩn so sánh hoặc không vượt tiêu chuẩn cho phép.
Trên cơ sở kết quả kiểm nghiệm mẫu vật môi trường của Trung tâm kiểm định thuốc bảo vệ thực vật phía Bắc, xác định Công ty Cổ phần Nicotex Thanh Thái là cơ sở sản xuất kinh doanh gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Vụ chôn thuốc trừ sâu: Công An “làm ngơ” để Nicotex Thanh Thái tiếp tục vi phạm hiện trường
Rạng sáng ngày 19.9, nhiều người dân đang canh gác tại hiện trường Cty CP Nicotex Thanh Thái (Nicotex Thanh Thái) phát hiện Nicotex Thanh Thái lại đưa máy móc vào trong hiện trường đã được niêm phong để hoạt động. Điều này cho thấy Nicotex Thanh Thái đang cố tình thách thức pháp luật, trong khi đó lực lượng CA huyện Cẩm Thủy lại phớt lờ ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh, “làm ngơ” cho Nicotex Thanh Thái thực hiện những việc làm đã bị cấm.
Ngày 19.9, Nicotex Thanh Thái vẫn đưa máy móc vào hoạt động ngay trước sự canh gác hiện trường niêm phong của CA huyện Cẩm Thủy.
Dân yêu cầu CA lập biên bản
Lực lượng công an (CA) huyện Cẩm Thủy đang thực hiện nhiệm vụ bảo vệ hiện trường biết hành động này của Nicotex Thanh Thái, nhưng không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Nhân dân quá bất bình gây sức ép, sau đó CA huyện Cẩm Thủy mới lập biên bản, nhưng vẫn cho phép để máy móc hoạt động đến tận 11 giờ trưa cùng ngày.
Sự việc nêu trên khiến người dân rất bức xúc, buộc tổ CA huyện Cẩm Thủy bảo vệ hiện trường phải tiến hành lập biên bản hiện trường vụ vi phạm quyết định đình chỉ hoạt động đối với Nicotex Thanh Thái của Giám đốc CA tỉnh vào lúc 1 giờ 11 phút sáng 19.9.
Biên bản ghi nhận, vào khoảng 23 giờ 50 phút ngày 18.9, nhân dân phát hiện tại xưởng sản xuất của Nicotex Thanh Thái phát ra tiếng ồn của động cơ máy trong nhà xưởng và báo cáo đến lực lượng CA do đại úy Nguyễn Thế Dũng làm tổ trưởng.
Sau đó, CA và người dân đã đi kiểm tra, thực tế tại xưởng sản xuất của Nicotex Thanh Thái máy vẫn đang hoạt động bình thường và phát ra tiếng ồn của động cơ. Nhưng điều lạ là vào thời điểm này, toàn khu vực Cty Nicotex Thanh Thái lại bị mất điện hoàn toàn, nhà xưởng khóa cửa! Song, CA và dân đã tìm thấy nguồn điện phục vụ cho máy móc hoạt động được mắc từ khu nhà hành chính của Nicotex Thanh Thái bằng một đường dây điện màu đen AC25.
Việc Nicotex Thanh Thái vẫn cho máy hoạt động tại nhà xưởng là hành vi đã cố tình vi phạm quyết định đình chỉ hoạt động của CA tỉnh, trái với mong muốn của nhân dân.
Phải nói thêm rằng: Chính lực lượng CA Cẩm Thủy đã không làm tròn trách nhiệm của mình, phớt lờ ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa là “yêu cầu CA phải canh giữ hiện trường nghiêm ngặt, không để Nicotex Thanh Thái tẩu tán rác thải nguy hại”.
Đến tận 11 giờ trưa 19.9, một cán bộ CA mới sờ tay vào côngtắc tắt máy. Phát hiện sự việc, ông Phạm Văn Nam – Phó Trưởng CA xã Yên Lâm, huyện Yên Định – tiếp tục yêu cầu CA Cẩm Thủy lần thứ hai phải lập biên bản.
Tổng GĐ Nicotex biết việc chôn thuốc sâu
Thông báo số 126/TB-UBND tại buổi làm việc giữa Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Đức Quyền với các ngành về tiến độ kiểm tra, xác minh vi phạm pháp luật bảo vệ môi trường của Nicotex Thanh Thái ngày 18.9 cho thấy: Trong các buổi làm việc với đoàn công tác liên ngành, ông Nguyễn Đức Việt – Giám đốc (GĐ) Nicotex Thanh Thái từ năm 1998-11.2005 – tại hố số 1, năm 2001, ông Việt đã chỉ đạo chôn lấp 10 phuy chất methemedofor với khối lượng 1.000kg.
Việc chôn 10 phuy chất methemedofor nêu trên, ông Việt có xin chủ trương của ông Nguyễn Thành Nam – TGĐ Cty CP Nicotex.
Trong biên bản số 2 được lập có 5 hố chôn khác nhau. Tại hố 1, chôn một số ống, lọ nhựa màu xanh, trắng, một số nắp đậy hình tròn màu xanh.
Ông Nguyễn Xuân Trường – GĐ Nicotex Thanh Thái từ tháng 12.2005-7.2011 – thừa nhận: Vào năm 2008, ông Trường đã chỉ đạo ông Lương Văn Ngọ (hiện công tác tại Nicotex Thái Bình) chôn lấp tại vị trí này 300-400kg vỏ chai nhựa đựng thuốc BVTV. Hố 4 phát hiện 3 đầu thùng phuy kim loại cũ, bị thủng, nứt, hoen gỉ.
Ông Nguyễn Đức Việt báo cáo: Vào thời điểm tháng 11.1999, ông đi công tác nước ngoài, ở Nicotex Thanh Thái xảy ra sự cố chập điện tại bể gia nhiệt dẫn đến 3 phuy dimethoate bị bục vỏ, một phần hóa chất trong các phuy thoát ra ngoài lẫn với nước trong bể…
Những hành vi vi phạm pháp luật của Nicotex Thanh Thái rất rõ ràng. UBND tỉnh Thanh Hóa cũng đã có ý kiến chỉ đạo ngành CA phải bảo vệ hiện trường để phục vụ công tác điều tra.
Tuy nhiên trong thời gian qua, đặc biệt là ngày 19.9, mặc dù lực lượng CA huyện Cẩm Thủy có canh gác tại Nicotex Thanh Thái nhưng vẫn để cho đơn vị này đưa máy móc vào hoạt động trong nhà xưởng là vi phạm nghiêm trọng kỷ cương phép nước.
Phạt CTCP Nicotex Thanh Thái hơn 421 triệu đồng
Ngày 18-9, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa Nguyễn Đức Quyền đã ký quyết định số 3253/QĐ-XPHC xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty cổ phần Nicotex Thanh Thái (CTCP Nicotex Thanh Thái), tổng mức phạt tiền hơn 421 triệu đồng áp dụng đối với 10 hành vi vi phạm hành chính.
Những thùng hóa chất để ngoài trời tại cơ sở sản xuất của CTCP Nicotex Thanh Thái.
Ngoài ra, cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa tạm đình chỉ hoạt động sản xuất kinh doanh của CTCP Nicotex Thanh Thái để khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm gây ô nhiễm môi trường; buộc công ty này phải thực hiện đúng, đầy đủ các nội dung
bảo vệ môi trường theo báo cáo đánh giá tác động môi trường đã phê duyệt tại quyết định số 17/QĐ-MTg ngày 14/01/1999 của Sở Khoa học, Công nghệ và Môi trường tỉnh Thanh Hóa và các quy định khác của pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ môi trường hiện hành.
CTCP Nicotex Thanh Thái phải khẩn trương xây dựng phương án, ký kết hợp đồng với đơn vị có đủ năng lực để thu gom, xử lý đối với số chất thải nguy hại đang chôn lấp trái quy định tại công ty và số chất thải nguy hại đang lưu giữ tại công ty không đúng quy định, thời hạn hoàn thành trong 30 ngày, kể từ ngày quyết định xử phạt vi phạm hành chính có hiệu lực; xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường trong khu vực hoạt động của công ty và vùng bị ảnh hưởng theo phương án được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt.
Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với CTCP Nicotex Thanh Thái.
