Theo đó, người dân mong muốn cơ chế chuyển dịch đất đai phải đảm bảo phát triển kinh tế, xã hội cho người dân, đặc biệt là nông dân sản xuất nhỏ, người nghèo, phụ nữ và dân tộc thiểu số. Nhà nước chỉ thu hồi đất để sử dụng vì lợi ích công.
Nhà nước cần đảm bảo quỹ đất, đặc biệt đất nông nghiệp cho nông dân sản xuất nhỏ, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số và phụ nữ trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Cần ưu tiên thu hồi và giao các diện tích đất và rừng có tiềm năng sinh kế, gần khu dân cư, phù hợp điều kiện tập quán sản xuất của người dân và cộng đồng địa phương từ nguồn diện tích đất rừng mà các doanh nghiệp lâm nghiệp nhà nước đang sử dụng không hiệu quả, đang cho thuê hoặc giao khoán.
Không nên trao thẩm quyền quyết định giá đất cho UBND cấp tỉnh mà cần có một cơ quan riêng thuộc Chính phủ hoặc thuộc Quốc hội, có chức năng quyết định giá đất. Để đảm bảo giá đất phù hơp với thị trường, cơ quan nhà nước có nhiệm vụ quyết định giá đất phải sử dụng dịch vụ định giá đất độc lập khi thẩm định và quyết định giá đất. Người bị thu hồi đất có quyền giới thiệu các tổ chức định giá đất độc lập tham gia định giá đất để xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Cần luật định tỷ lệ đồng thuận của cộng đồng khi nhà nước lấy ý kiến người dân về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chỉ được phê duyệt khi đạt được sự đồng thuận của ít nhất 70% người dân địa phương nơi quy hoạch và người bị thu hồi đất.
Đình Sơn
