ĐV- 11/12/2013 -Bưu điện Hoa Nam ngày 11/12 nhận định, việc bắt giữ và làm nhục Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Triều Tiên Jang Song-thaek, người chú và từng là "nhiếp chính vương" của nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã gióng hồi chuông cảnh tỉnh đối với Bắc Kinh. Không những thế, sự kiện này còn có ảnh hưởng nhiều tới số phận của người anh cả của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un là Kim Jong-nam.
Trung Quốc "mất người giám sát Kim Jong-un"
Từ lâu người ta vẫn cho rằng Jang Song-thaek là nhân vật số 2 tại Bắc Triều Tiên, người chú "tôn kính" và cố vấn của lãnh đạo tối cao Kim Jong-un. Nhưng tất cả đã đảo lộn vào ngày 10/12 khi từ 5 giờ sáng, Bình Nhưỡng đồng loạt công bố hình ảnh vệ binh "xốc nách" Jang Song-theak và lôi ông khỏi phiên họp Bộ Chính trị mở rộng trước sự chứng kiến của hàng ngàn người.
Là quan chức lâu năm quản lý đời sống kinh tế Bắc Triều Tiên, Jang Song-thaek đã xây dựng một mối quan hệ thân thiện với Trung Quốc, ông như một người lớn tuổi đáng tin cậy để thay Bắc Kinh giám sát Kim Jong-un.
Các nhà lãnh đạo Bắc Kinh đã rất ngạc nhiên trước sự sụp đổ của Jang Song-thaek.
"Jang Song-thaek là một nhân vật mang tính biểu tượng ở Bắc Triều Tiên, đặc biệt và với các cải cách kinh tế lớn và đổi mới", Chu Phong, giáo sư quan hệ quốc tế từ đại học Bắc Kinh nhận xét. "Ông ấy là người Trung Quốc trông mong để thay đổi nền kinh tế ở Bắc Triều Tiên. Đây là một tín hiệu rất đáng lo ngại".
 |
| Cảnh trên truyền hình cho thấy ông Jang Song-thaek bị lôi khỏi cuộc họp. |
Jang Song-thaek đã đến thăm Trung Quốc một số lần và được coi là người ủng hộ quan trọng phong cách phát triển kinh tế Trung Quốc mà Bắc Kinh đang kêu gọi Bình Nhưỡng học tập.
Jang Song-thaek là một số ít quan chức cấp cao của Bình Nhưỡng duy trì đối thoại với Bắc Kinh. Trong chuyến thăm 6 ngày đến Trung Quốc năm ngoái, Jang Song-thaek đã gặp ông Hồ Cẩm Đào và ông Ôn Gia Bảo bàn về hợp tác kinh tế, học tập mô hình đặc khu kinh tế của Bắc Kinh.
Chỉ mới tháng trước truyền thông nhà nước Triều Tiên vẫn đưa tin 14 đặc khu kinh tế mới sẽ được mở ra, dù tương đối nhỏ, nhưng được xem như thành quả cải cách kinh tế được Trung Quốc ủng hộ.
"Nhưng điều này cũng là hậu quả trong những nỗ lực của Jang Song-thaek", Chu Phong nhận xét, "có thể Jang Song-thaek đã đi quá xa và đe dọa vai trò của Kim Jong-un."
Mặc dù Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng khẳng định vụ Jang Song-thaek là "vấn đề nội bộ" củaTriều Tiên nhưng báo chí chính thống nước này vẫn đang xôn xao trước những cáo buộc chống lại Jang Song-thaek, trong đó có tội lăng nhăng, cờ bạc, sử dụng ma túy, trác táng... Tất cả chỉ thể hiện một động cơ, tham vọng chính trị thách thức vai trò duy nhất của Kim Jong-un.
Ngoài ra, một tội danh cáo buộc Jang Song-thaek dường như còn nhằm vào Trung Quốc khi nói ông đã bán tài nguyên quốc gia với giá rẻ. Trung Quốc là nhà nhập khẩu quặng lớn nhất của Triều Tiên.
Vụ lật đổ Jang Song-thaek lại xảy ra bất ngờ đúng lúc Trung Quốc đang phải đối mặt với những căng thẳng gia tăng trong quan hệ với Nhật Bản và Hàn Quốc. Bắc Kinh lo ngại nhất chính là sự sụp đổ của chính quyền Triều Tiên, Trung Quốc lo lắng về sự bất ổn có thể tạo ra bởi vụ lật đổ Jang Song-thaek.
Số phận anh cả của Kim Jong-un mờ mịt hơn
Bên cạnh đó, vụ Triều Tiên cách chức và khai trừ Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Jang Song-thaek được cho là sẽ có ảnh hưởng nhiều tới số phận của người anh cả của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un là Kim Jong-nam.
Kim Jong-nam vốn được nuôi dưỡng bởi Jang Song-thaek và vợ ông là Kim Kyong-hui, em gái ruột của cố lãnh đạo Kim Jong-il.
 |
| Kim Jong-nam. |
Kim Jong-nam là con trai cả cố Chủ tịch Kim Jong-il và được cho là người thừa kế quyền lực chính thức đến khi bị thất sủng năm 2001.
Kể từ đó, Kim Jong-nam sống lưu vong ở Ma Cao và Bắc Kinh đã không trở về nước. Tuy nhiên, Kim Jong-nam đã không được nhìn thấy ở Ma Cao trong hơn một năm qua.
"Ông ấy dường như sống khép kín và chỉ đi lại giữa Singapore và Trung Quốc", một nguồn tin tại Bắc Kinh nói với tờ Chosun Ilbo.
"Ông ấy hiện giờ có thể đang phải tạm lánh vì Jang Song-thaek, một người thân cận với mình đã bị thanh trừng", nguồn tin nói thêm.
Bản di chúc của ông Kim Jong-il
Xung quanh sự việc lật đổ Jang Song-thaek, giới chuyên gia cho rằng lãnh đạo Kim Jong-un cùng người thân đã lên kế hoạch từ lâu để hạ bệ người chú rể Jang Song-thaek theo di chúc của cha.
Theo tờ Chosun Ilbo ở Hàn Quốc, với vai trò lãnh đạo tạm quyền sau khi ông Kim Jong-il, cha của ông Kim Jong-un, bị đột quỵ vào năm 2008, ông Jang đã loại bỏ một số đối thủ trong đảng và cài cắm người của mình vào các vị trí trọng yếu.
Khi ông Kim Jong-il qua đời vào cuối năm 2011, ông Jang được xem là “người chống lưng” cho ông Kim Jong-un trong thời kỳ đầu nắm quyền.
Tuy nhiên, chuyên gia Lee Yun-keol thuộc Trung tâm thông tin chiến lược Triều Tiên ở Seoul tiết lộ, ông Kim Jong-il có để lại một di chúc cảnh báo về “những kẻ lập bè phái ở hậu trường” và nhấn mạnh cần chuẩn bị ứng phó những phần tử này, dù không nêu trực tiếp tên ông Jang.
Tờ Chosun Ilbo dẫn lời chuyên gia Lee cho hay ông Kim Jong-un cùng anh trai Kim Jong-chol, chị gái Kim Sul-song và người cô Kim Kyong-hui, vợ của ông Jang, đã chuẩn bị kế hoạch bắt ông này từ năm ngoái.
T.M (Tổng hợp)
