SỐNG MỚI - 17/10/2013
Sau khi đã đưa ra vô số giải pháp, mà kỳ công nhất là lập hẳn một công ty chuyên giải quyết nợ xấu cho khối ngân hàng, mới xuất hiện báo cáo chốt sổ tỷ lệ nợ xấu cuối năm 2012 là 7,8%, trong khi báo cáo của 120 tổ chức tín dụng chỉ là 4,08%.
Trước nay, rốt cuộc con số nợ xấu ở Việt Nam là bao nhiêu, không ai kiên trì với bất kỳ một con số nào, mà luôn đi kèm với các cụm từ kiểu như “con số thực tế có thể còn hơn nhiều”, “nếu theo cách tích của ABC thì con số nợ xấu phải là…” Hồi cuối năm 2010, nợ xấu được xác định là 2,16%, đến cuối năm 2011 là 3,1%, và đến 30/6/2012 nhảy lên 4,47%. Và rồi, sau nhiều hoài nghi, cùng với các báo cáo doanh nghiệp “chết” nhiều quá, đến ngày 13/07/2012, NHNN chính thức công bố con số nợ xấu vào thời điểm 31/03/2012 lên tới 8,6%, tương đương 202 nghìn tỷ đồng, tức là chỉ trong 9 tháng, cứ cho các tính toán là hợp lý, nợ xấu “đại nhảy vọt” lên gần gấp đôi. Song cũng chính vào khoảng thời gian NHNN công bố con số mới, thì nợ xấu theo báo cáo của các tổ chức tín dụng tính đến 31/5/2012 là hơn 117.000 tỷ đồng, chỉ chiếm 4,47% so với tổng dư nợ.
Cho đến nay, cả khi đã có kết quả kiểm toán, thì tình cảnh “ông nói gà, bà nói vịt” lại tiếp tục diễn ra. Báo cáo kiểm toán khẳng định nợ xấu cuối năm 2012 là 7,8%, trong khi báo cáo của 120 tổ chức tín dụng chỉ là 4,08%. Đơn cử VietinBank hay VietABank chỉ khoe con số “đẹp” với mức nợ xấu 2012 là 1,35% và 4,65%.
Ai ai, ai đúng, không có một tòa án nào phân xử điều này. Nhưng NHNN đổ cho là do cách tính toán giữa các bên khác nhau, và đặc biệt là nhiều không thực hiện đúng quy định về phân loại nợ, ghi nhận nợ xấu thấp hơn thực trạng và quy định để giảm chi phí trích lập dự phòng rủi ro. Trả lời phiên chất vấn về vấn đề nợ xấu vào chiều nay 21/8/2012, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết có tổ chức tín dụng có tỷ lệ nợ xấu lên tới 30%, 60%, thậm chí một số tổ chức còn lỗ đến mức âm vốn điều lệ. Và khẳng định: Số liệu của NHNN là con số xác thực nhất và NHNN điều hành theo con số đó. Tức là theo NHNN, bên có lỗi là các tổ chức tín dụng. Chiếu theo điều này, thì có nghĩa là các tổ chức tài chính đã vướng vào lỗi báo cáo sai trong quản lý kinh tế. Nhưng lạ là đến nay chưa thấy có ai bị phạt vì điều này.
Không ai bị phạt, thậm chí còn được giúp đỡ tích cực để xóa nợ xấu. Điển hình nhất chính là việc nhà nước đã cất công xây đắp nên một công ty chuyên dọn “phốt” nợ xấu cho các ngân hàng thường được gọi là VAMC.
Nhưng có một điều lạ là, kể từ khi bước sang năm 2013 đến nay, NHNN đã không còn thấy “không thể căn cứ vào số liệu của các tổ chức tín dụng mà còn phải căn cứ vào cơ quan giám sát của NHNN” nữa. Theo VnEconomy, tỷ lệ nợ xấu “lý tưởng” (cao nhất cũng chỉ là 4,67% hồi tháng 4/2013) hiện nay mà chính NHNN cũng đang dùng là được tổng hợp từ báo cáo của các tổ chức tín dụng. Còn thông tin của kênh giám sát từ xa, thường cao hơn rất nhiều, từ cuối năm 2012 đến nay đã không còn thấy nữa. Như vậy, VAMC mà NHNN thành lập hiện lại đang vận hành theo con số mà chính NHNN từng chê là không chính xác?!
Đồng An
