SÓC TRĂNG (NV) .- Nhiều người thiểu số ở miền Bắc và miền Nam vừa bị phạt tù chỉ vì tín ngưỡng của họ. Các cáo buộc đối với họ là “gây rối trật tự công cộng” và “tuyên truyền chống nhà nước”.
 |
Phiên tòa xử 4 người gốc Khmer bị cáo buộc “gây rối trật tự công cộng” ở chùa Preay Chóp tỉnh Sóc Trăng ngày 23-9-2013. (Hình: Tuổi Trẻ)
|
Hôm 25 tháng 9, Tòa án thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng đã đưa bốn tín đồ của Phật giáo Nam tông người Kh’mer là: Lý Thị Dạnh, Lâm Thị Loan, Lý Minh Hải, Tăng Pho La ra xử vì “gây rối trật tự công cộng”.
Cuối tháng ba vừa qua, cả bốn đã cùng hàng trăm người Kh’mer ngụ tại hai tỉnh Sóc Trăng và Bạc Liêu kéo đến chùa Preay Chóp, tọa lạc ở xã Lai Hòa, thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng, để phản đối một quyết định của “Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng”.
“Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng” bị cộng đồng người Kh’mer Krom cáo buộc là tổ chức Phật giáo do chính quyền Việt Nam lập ra để kiểm soát Phật giáo Nam tông Kh’mer tại miền Tây Việt Nam.
Tổ chức này đã ban hành các quyết định buộc ba nhà sư Kh’mer ở thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc trăng phải hoàn tục, chỉ vì họ đã “nhiều lần điện thoại, lên Internet trả lời phóng vấn, gửi tin, bài, ảnh xuyên tạc, vu cáo Đảng, Nhà nước phân biệt đối xử và đàn áp đồng bào sư sãi Khmer”.
Tuy các quyết định đó do “Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng” ban hành và được chính quyền tỉnh Sóc Trăng xác định là “chuyện nội bộ của tôn giáo nên không thể trả lời”, song phía thực thi quyết định này (đánh đập các nhà sư bị buộc hoàn tục, cưỡng ép họ phải ra khỏi chùa) lại do công an Việt Nam thực thi.
Chuyện các Phật tử của Phật giáo Nam tông người Kh’mer phản đối quyết định của “Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng” đã bị biến thành vụ án hình sự.
Ở phiên xử ngày 25 tháng 9, Viện Kiểm sát thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng cáo buộc, cả bốn người đã đến chùa Preay Chóp “la hét, kích động mọi người xung quanh hô hào, la hét theo, đánh trống liên hồi, có lời lẽ kích động mọi người đồng loạt vỗ tay, la hét” để phản đối quyết định của “Hội Đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng”.
Thông tấn xã CSVN tường thuật, tuy “các bị cáo đã thành khẩn khai báo, thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình” và “bày tỏ sự ăn năn hối cải, mong được giảm nhẹ hình phạt” nhưng Tòa án thị xã Vĩnh Châu đánh giá hành động của họ là “gây nguy hiểm cho xã hội”, nên vẫn phạt các bà Lâm Thị Loan và Lý Thị Dạnh mội người một năm tù và phạt ông Lý Minh Hải 11 tháng tù, ông Tăng Pho La 10 tháng tù.
Hôm sau, ngày 26 tháng 9, đến lượt Tòa án tỉnh Điện Biên đưa ông Giàng A Chứ, ra xử về tội “tuyên truyền chống Nhà nước”.
Ông Chứ, 24 tuổi, bị cáo buộc đã kích động người H’Mông “nổi loạn” năm 2011. Theo cáo trạng, vụ “nổi loạn” này kéo dài từ cuối tháng 4 đến tháng 5 năm 2011, hàng ngàn người H’mông đã tập hợp tại xã Nậm Kè, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên để cầu nguyện “chờ đón Vua H’Mông”.
Trước đó, hồi tháng 3 năm 2011, Tòa án tỉnh Điện Biên đã từng đưa ra xử và phạt tù tám người H’Mông vì “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân”. Chính quyền cáo buộc họ là những người tuyên truyền “đạo Vàng Chứ”, dùng “đạo Vàng Chứ” để vận động thành lập “Nhà nước H’mông”.
Tuy nhiên theo Trung tâm Phân tích Chính sách công (CPPA) tại Hoa Kỳ và Hmong Advance, “đạo Vàng Chứ” là lối gọi do chính quyền Việt Nam tạo ra để có cớ đàn áp những người H’mông theo đạo Tin Lành ở miền Bắc Việt Nam.
Riêng tại tỉnh Điện Biên đã có ba Hội thánh Tin Lành với 22,000 tín đồ cư trú ở 109 bản, 24 xã, 5 huyện. Các yếu tố “tụ tập cầu nguyện chờ đón Vua H’mông”, “thành lập Nhà nước H’mông” mà chính quyền sử dụng chỉ là bịa đặt để che đậy mục đích chính, khiến hàng ngàn người H’mông biểu tình hồi cuối tháng 4 năm 2011. Đó là đòi được tự do tôn giáo, không bị ngăn cấm và làm khó dễ, không bắt bớ tín đồ Tin lành.
Riêng sự kiện cuối tháng 4 năm 2011, CPPA cho biết, tính đến 6 tháng 5 năm 2011, đã có ít nhất 49 người H’mông bị quân đội và công an Việt Nam giết.
Mới đây, tờ Quân đội nhân dân của Việt Nam tường thuật, trong vụ xử Giàng A Chứ diễn ra hôm 26 tháng 9, Tòa án tỉnh Điện Biên xác định, ông Chứ “đã tham gia vào một tổ chức vận động cho việc thành lập một nhà nước độc lập của người H’Mông”, “được phân công làm trợ lý cho ‘chủ tịch nước’ của ‘Nhà nước H’Mông’, tàng trữ tài liệu nói xấu Nhà nước” và “truyền Đạo Vàng Chứ”.
Sau vụ biểu tình hồi cuối tháng 4 năm 2011, ông Chứ trốn vào rừng, rồi tìm cách đưa vợ con trốn sang Trung Quốc và bị công an Trung Quốc bắt giữ, giao lại cho công an Việt Nam.
Tòa án tỉnh Điện Biên đã tuyên phạt ông Chứ ba năm tù vì “thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, chưa có tiền án tiền sự, trình độ nhận thức kém”. (G.Đ)
