HÀ NỘI (NV) -Tuesday, October 15, 2013 - Việt Nam và Trung Quốc vừa ký kết 12 hợp đồng nhằm thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, hạ tầng, năng lượng, hàng hải và nâng mậu dịch song phương lên $60 tỉ vào 2015.
Ðây là kết quả chuyến thăm Việt Nam của ông Lý Khắc Cường, thủ tướng Trung Quốc trong các ngày từ 13 đến 15 tháng 10.
Ngoài việc tuyên truyền nhằm tạo ra những tác động bất lợi cho chính quyền Việt Nam, khi họ đang cố gắng mở rộng quan hệ hợp tác với các quốc gia khác để nâng cao năng lực quốc phòng, qua những tuyên bố kiểu như, “Việt Nam có khả năng và khôn ngoan để duy trì hòa bình trên biển Ðông, mở rộng các lợi ích chung và thu hẹp tranh chấp với Trung Quốc.”
 Hàng Trung Quốc tràn ngập Việt Nam và được xem là một trong những nguyên nhân đẩy các doanh nghiệp vừa và nhỏ - điểm tựa của kinh tế Việt Nam - phá sản. (Hình: Ðất Việt) |
Dường như qua chuyến thăm việt Nam của ông Cường, Trung Quốc còn đạt cả mục tiêu, thúc đẩy quan hệ kinh tế với Việt Nam phát triển mạnh hơn, khi lượng hàng hóa của Trung Quốc xuất cảng vào thị trường Hoa Kỳ và Châu Âu đang sụt giảm.
Theo thông tin trên trang web của chính phủ Việt Nam, trong tám tháng đầu năm nay, trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc đạt $31.8 tỷ. Năm ngoái, trao đổi thương mại giữa hai bên đạt $41.2 tỷ. Trong khi hàng hóa Việt Nam xuất cảng qua Trung Quốc chỉ đạt $12.4 tỷ thì lượng hàng hóa Trung Quốc xuất cảng qua Việt Nam lên tới $28.8 tỷ. Nói cách khác, nhập siêu trong trao đổi thương mại với Trung Quốc của Việt Nam lên tới $16.4 tỷ.
Không phải ngẫu nhiên mà trong vài tháng gần đây, các chuyên gia kinh tế và một số viên chức Việt Nam liên tục cảnh báo nguy cơ lệ thuộc Trung Quốc về kinh tế, tại các hội thảo, hội nghị. Thậm chí là tại diễn đàn Quốc Hội.
Hồi tháng 6, sau khi có thống kê cho biết, bốn tháng đầu năm 2013, Việt Nam chi $40.2 tỷ cho việc nhập cảng, trong đó có tới $10 tỷ chỉ để nhập cảng nguyên liệu, vật liệu, phụ liệu, hàng hóa của Trung Quốc, ông Võ Trí Thành, một chuyên gia kinh tế, khẳng định, điều đó cho thấy, các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam càng ngày càng phụ thuộc vào nguyên liệu, vật liệu, phụ liệu của Trung Quốc.
Nếu Trung Quốc ngừng xuất cảng chúng sang Việt Nam, sẽ có hàng loạt doanh nghiệp Việt Nam hấp hối vì không kịp ứng phó. Ông Thành than rằng, cả khả năng cạnh tranh lẫn công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam quá yếu, vì vậy Việt Nam đang phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc cả về hàng trung gian lẫn hàng tiêu dùng cuối cùng.
Trước đó một chút, vào cuối tháng 5, ông Trương Trọng Nghĩa, một đại biểu Quốc Hội Việt Nam đã từng soạn một tham luận, cũng nhằm cảnh báo về tình trạng kinh tế Việt Nam phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc. Ông Nghĩa yêu cầu cần phải điều tra để có đầy đủ số liệu, thông tin về sự phụ thuộc của nền kinh tế Việt Nam vào nền kinh tế Trung Quốc.
Ông Nghĩa cảnh báo: “Thua kém có nhiều mức độ, nhưng lệ thuộc về kinh tế là sự thua kém đáng sợ nhất, nhất là khi nó đi kèm với mối đe dọa về chủ quyền lãnh thổ.” Tuy nhiên tham luận này không được những người điều hành kỳ họp hồi tháng 5 của Quốc Hội Việt Nam cho trình bày tại diễn đàn Quốc Hội bởi... “Quốc Hội không đủ thời gian.”
Tháng trước, tới lượt ông Nguyễn Ngọc Trân, một cựu đại biểu của Quốc Hội Việt Nam, lên tiếng cảnh báo về sự lũng đoạn của thương lái Trung Quốc đối với Việt Nam. Qua bài viết có tựa là “Một nhiệm vụ không thể trì hoãn,” đăng trên tờ Tuổi Trẻ, ông Trân hệ thống các hoạt động, thủ đoạn và tác hại của việc để cho thương lái Trung Quốc tung hoành trên khắp Việt Nam.
Ông Trân lên án chiến lược “cột chặt” các doanh nghiệp Việt Nam vào mạng lưới thu mua của Trung Quốc để đẩy hoạt động xuất cảng hàng hóa sang Trung Quốc chỉ theo “con đường tiểu ngạch,” đã tạo điều kiện cho thương lái Trung Quốc dễ quịt nợ, dễ “lật kèo.”
Viên cựu đại biểu của Quốc Hội Việt Nam nhận định, phải xem việc thương lái Trung Quốc tận thu mọi thứ là có thâm ý: tận diệt các loại thực vật, động vật quý hiếm, thúc đẩy tiến trình phá rừng, làm đất sớm bạc màu, khiến quá trình rửa trôi đất đồi núi diễn ra nhanh hơn, phá hoại môi sinh, môi trường. Không chỉ tác động để hủy diệt tự nhiên, những chiến dịch thu mua của thương lái Trung Quốc còn đánh vào các doanh nghiệp Việt Nam, khiến nhiều doanh nghiệp điêu đứng vì thiếu nguyên liệu, mất uy tín vì không còn khả năng thực hiện đúng hợp đồng.
Ông Trân khẳng định, không ai nghĩ rằng, thương lái Trung Quốc chỉ là những cá nhân vào Việt Nam làm ăn riêng lẻ. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp Việt Nam chỉ thấy lợi trước mắt mà “bắt tay” với thương lái Trung Quốc. Ðặc biệt đáng trách là chính quyền Việt Nam đã bỏ ngỏ vấn đề này. Ông Trân kêu gọi, phải xem chuyện giải quyết tình trạng thương lái Trung Quốc đang phá hoại kinh tế Việt Nam là “một nhiệm vụ không thể trì hoãn.”
Chuyến thăm Việt Nam của thủ tướng Trung Quốc đã thúc đẩy chính quyền Việt Nam cùng Trung Quốc thành lập ba nhóm công tác để bàn bạc về việc “hợp tác phát triển” trong ba lĩnh vực: biển, tài chính, hạ tầng.
Chưa rõ sắp tới biển Ðông có yên tĩnh hơn hay không nhưng các tập đoàn và công ty điện lực của Trung Quốc vừa được phép bắt tay với Vinacomin - một tập đoàn của chính quyền Việt Nam để cùng thực hiện dự án nhiệt điện trị giá 2 tỷ USD tại Bình Thuận. (G.Ð)
