Ngày 12.4, tại cuộc họp báo thường kỳ, trả lời Thanh Niên về tình hình cập nhật vụ việc Trung Quốc (TQ) bắt giữ 21 ngư dân và 2 tàu cá của VN, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị cho biết phía VN đã nhiều lần nêu rõ lập trường về vấn đề này với phía TQ ở nhiều cấp khác nhau.
"TQ cần tôn trọng lập trường và đáp ứng các yêu cầu của VN, không để vụ việc ảnh hưởng đến quan hệ giữa hai nước", người phát ngôn Bộ Ngoại giao nói.
Sau khi xảy ra vụ TQ bắt giữ 21 ngư dân cùng 2 tàu cá của VN mang số hiệu QNg 66101 TS và QNg 66074 TS, đại diện Bộ Ngoại giao VN đã gặp Đại sứ quán TQ trao công hàm nêu rõ lập trường của VN, trong đó khẳng định việc TQ bắt giữ, cản trở ngư dân VN đang hoạt động nghề cá tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền, các quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN.
Tiếp đó, ngày 31.3, tại cuộc gặp với Phó thủ tướng TQ Lý Khắc Cường nhân dịp sang dự Hội nghị thường niên Diễn đàn Bác Ngao 2012 tại Hải Nam (TQ), Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu phía TQ sớm thả vô điều kiện 2 tàu cá và 21 ngư dân VN đang bị phía TQ giam giữ và không có những hành động làm phức tạp thêm tình hình trên biển Đông. Tại cuộc gặp này, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải nhấn mạnh hai bên cần thực hiện nghiêm túc nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước và Thỏa thuận các nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển VN - TQ.
Cũng tại cuộc họp báo, bình luận về việc TQ yêu cầu Nga dừng các dự án khai thác dầu khí ở biển Đông, người phát ngôn Bộ Ngoại giao cho biết các dự án hợp tác giữa VN với các đối tác nước ngoài trong lĩnh vực dầu khí hiện nay, bao gồm cả các dự án hợp tác với Gazprom, đều nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN, hoàn toàn thuộc quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia của VN, phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt Công ước Liên Hiệp Quốc về luật Biển (UNLOC) năm 1982. "VN hoan nghênh đối tác nước ngoài hợp tác với các đối tác VN trong lĩnh vực dầu khí trên vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN, trên cơ sở luật pháp VN. VN cam kết và có trách nhiệm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và chính đáng của các đối tác nước ngoài làm ăn với VN", ông Nghị nói.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng cho biết VN quan tâm đến vụ va chạm gần đây giữa tàu hải giám TQ và tàu hải quân Philippines trên biển Đông. "Chúng tôi quan tâm đến vụ việc này và cho rằng các bên liên quan cần tránh có những hành động làm phức tạp tình hình, ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định ở biển Đông và khu vực".
Nguyên Phong