Thứ Sáu, 13/09/2013 21:51
Các tổ chức và những người phản đối xây dựng 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A đã lên tiếng ủng hộ nhận định của Bộ Tài nguyên và Môi trường về tác hại của 2 dự án này
Sau khi Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ khẳng định 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A vi phạm pháp luật, ảnh hưởng trầm trọng đến đa dạng sinh học, tác động xấu đến môi trường trong phạm vi lớn, cần phải rà soát loại bỏ khỏi quy hoạch, ngày 13-9, Mạng lưới sông ngòi Việt Nam (VRN) đã lên tiếng thể hiện sự tin tưởng vào những căn cứ khoa học và sự thật mà Bộ TN-MT đã báo cáo Thủ tướng.
Khách quan, thấu đáo
Theo VRN, lưu vực sông Đồng Nai là một trong những lưu vực sông quan trọng bậc nhất trên cả nước, chảy qua những vùng kinh tế năng động như tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, TP HCM… Từ thượng nguồn, tỉnh Lâm Đồng có Vườn Quốc gia (VQG) BiDoup núi Bà, tỉnh Đồng Nai có VQG Cát Tiên, là những “điểm nóng” về đa dạng sinh học. Trong đó VQG Cát Tiên là trung tâm đa dạng sinh học cao của thế giới, được công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, bao gồm khu Ramsar Bàu Sấu, là khu di tích quốc gia đặc biệt.
Vị trí dự kiến xây thủy điện Đồng Nai 6 tại xã Đồng Nai Thượng, huyện Cát Tiên, tỉnh Lâm Đồng
Cát Tiên là vùng bảo tồn sinh thái khẩn cấp, có “vùng chim đặc hữu Đông Nam Á” với nhiều loài quý hiếm mang giá trị toàn cầu. Những năm gần đây, lưu vực sông Đồng Nai đang chịu áp lực rất lớn từ việc xây dựng nhiều thủy điện lớn, nhỏ, đẩy con sông vào tình trạng tồi tệ về môi trường sinh thái, ảnh hưởng đến đời sống hàng chục triệu người dân. Vậy nên, việc loại bỏ 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A và các thủy điện tương tự là cần thiết.
Cũng theo VRN, các nội dung trong báo cáo của Bộ TN-MT gửi Thủ tướng đã thể hiện sự khách quan, thấu đáo và các nhà khoa học thuộc VRN rất tán thành những ý kiến nhận xét về vấn đề môi trường và các tồn tại trong bản báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của chủ đầu tư 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A. “Theo tôi, mặc dù nhận xét của Bộ TN-MT còn có thái độ khiêm tốn nhưng về lập luận trên nhiều bình diện là đồng quan điểm với các nhà khoa học đã nói lên tiếng nói chân thực. Như vậy, cuối cùng, Bộ TN-MT cũng đã khẳng định những điều gây tranh cãi bấy lâu nay là 2 dự án trên vi phạm quy định của pháp luật, tác động lớn đến đa dạng sinh học và sinh kế của người dân” - TS Vũ Ngọc Long, đại diện VRN, nói.
Tổ chức VRN là một “diễn đàn mở” về các vấn đề bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, các cán bộ nhà nước và người dân. Quá trình bảo vệ VQG Cát Tiên, bảo vệ môi trường và đấu tranh vạch rõ việc phạm luật của các dự án thủy điện làm ảnh hưởng đến môi sinh, các thành viên của VRN như TS Vũ Ngọc Long, TS Đào Trọng Tứ, TS Lê Anh Tuấn… đã bỏ rất nhiều công sức, tâm huyết để bảo vệ quan điểm khoa học của mình. Lên tiếng lần này, VRN kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công Thương loại bỏ 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A và các dự án thủy điện khác có ảnh hưởng tới những khu rừng đặc dụng, VQG.
Chung tay bảo vệ Cát Tiên!
Cùng ngày, “Nhóm yêu quý, bảo vệ Cát Tiên”, nơi tập hợp nhiều thành viên phản đối việc triển khai 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A, đã gửi thư ngỏ, ủng hộ quan điểm của Bộ TN-MT trước 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A. “Nhóm yêu quý, bảo vệ Cát Tiên” cho biết hơn 1 năm qua, nhóm đã cùng các chuyên gia trong nước và quốc tế đấu tranh chống lại sự tàn phá rừng và băm nát các con sông của thủy điện, đến nay rất mừng vì có tiếng nói quan trọng khẳng định những vi phạm và tác động xấu từ 2 dự án thủy điện đang nhăm nhe lấn VQG Cát Tiên. “Chúng tôi tin rằng doanh nghiệp làm kinh tế đóng góp nhiều cho sự phát triển nhưng không thể lách luật, đạp lên lẽ phải mà tồn tại ngang nhiên được” - một thành viên nhóm này chia sẻ.
Ông Trần Văn Mùi, Giám đốc Khu Bảo tồn Thiên nhiên Văn hóa Đồng Nai (bao gồm Khu Dự trữ sinh quyển thế giới, VQG Cát Tiên), cho rằng những kết luận của Bộ TN-MT là đúng với thực tế. Hàng chục năm gắn bó với VQG Cát Tiên từ khi nơi này mới thành lập để bảo vệ tính đa dạng sinh học, ông Mùi nói rằng ông biết rõ về Cát Tiên cũng như con sông Đồng Nai và cho rằng việc xây dựng thủy điện tràn lan như hiện nay là không hợp lý. Còn ông Trần Văn Thành, nguyên Giám đốc VQG Cát Tiên (hiện là Giám đốc VQG Yok Đôn, tỉnh Đắk Lắk), người phản đối tới cùng việc thực hiện 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A trong VQG Cát Tiên, tin tưởng: “Cát Tiên sẽ thoát hiểm họa từ thủy điện”.
Cần đề xuất cụ thể, rạch ròi
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 13-9, một lãnh đạo Tổng cục Năng lượng (Bộ Công Thương) cho biết nếu 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A ảnh hưởng bất lợi đến môi trường thì nên dừng. Tuy 2 dự án này nằm trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhưng đó chỉ là quy hoạch nguồn, trong quá trình triển khai nghiên cứu, thẩm định, nếu các dự án không đáp ứng được yêu cầu thì vẫn không được thực hiện.
Cũng theo vị lãnh đạo này, việc Bộ TN-MT có báo cáo về thẩm định ĐTM của 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6, 6A gửi Thủ tướng là rất tốt nhưng cần phải bày tỏ rõ quan điểm có hay không phê duyệt ĐTM của 2 dự án, đề xuất cụ thể là “loại bỏ” hay “tiếp tục” 2 dự án này. “Nếu Bộ TN-MT không phê duyệt ĐTM của 2 dự án vì ảnh hưởng đến môi trường thì Bộ Công Thương cũng sẽ không đồng ý triển khai dự án” - ông nói.
Ph.Nhung
|
Bài và ảnh: XUÂN HOÀNG
