Báo Lao Động ngày 18.7 đã đăng phóng sự “Nơi người dân dè sẻn từng... hơi thở”-
phản ánh hiện tượng mùi hôi bốc ra từ Nhà máy xử lý nước thải (NMXLNT)
Bình Hưng tiếp tục “hành hạ” hàng ngàn hộ dân ở 5 khu dân cư cao cấp ở
huyện Bình Chánh, TPHCM. Ngay sau đó, Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND TPHCM
đã tổ chức đoàn khảo sát NMXLNT Bình Hưng; đồng thời, yêu cầu 2 đơn vị
quản lý và vận hành NMXLNT Bình Hưng trả lời xung quanh vụ việc Báo Lao
Động đã nêu...
Ngay tại buổi sáng khảo sát NMXLNT Bình Hưng, ông Lưu Văn Tấn - Trưởng phòng Quản lý nước thải thuộc Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập nước TPHCM, đơn vị được UBND TPHCM giao quản lý NMXLNT Bình Hưng - đã cho biết: NMXLNT Bình Hưng sử dụng công nghệ Nhật Bản.
Sau khi xây dựng xong NM, thay vì giao cho nhà thầu Nhật Bản vận hành NMXLNT Bình Hưng với kinh phí khoảng 420 tỉ đồng/năm; tuy nhiên, Cty TNHH MTV thoát nước đô thị đã nhận trách nhiệm vận hành NM, với chi phí năm 2012 hết 75 tỉ đồng, năm 2013 dự kiến hết khoảng 100 tỉ đồng. Nhờ vậy, tiết kiệm cho ngân sách hơn 300 tỉ đồng. Ông Tấn thừa nhận, công nghệ xử lý bùn thải dạng “hở” của NM đã khá lạc hậu vào năm 2010, nhưng vì thấy nó phù hợp với ''túi tiền'' của TP lúc đó, nên đã chọn công nghệ “hở”.
Chính điều này dẫn đến hiện tượng phát tán mùi hôi, gây ô nhiễm môi trường cho các khu dân cư từ giữa năm 2012 đến nay. Ông Tấn cho biết, từ khi NMXLNT Bình Hưng đưa vào vận hành đến nay đã xảy ra 200 lỗi kỹ thuật, song đến nay đã khắc phục hầu hết; duy nhất việc phát tán mùi hôi là các đơn vị chức năng đang... bó tay. Sau sự cố mùi hôi gây ô nhiễm trầm trọng môi trường vào khoảng tháng 7.2012, NMXLNT Bình Hưng đã nỗ lực vận chuyển 4.000 tấn bùn thải tồn đọng ra khỏi NM, tăng cường phun xịt hóa chất khử mùi, che chắn các nhà lên men sơ cấp, thứ cấp...
Mùi hôi đã giảm thiểu 70%, nhưng vẫn còn phát tán, gây ảnh hưởng chất lượng sống của người dân xung quanh. Năm 2012, UBND TPHCM đã cấp 13 tỉ đồng từ ngân sách cho NMXLNT Bình Hưng cải thiện nhà lên men nhằm giảm mùi hôi; thế nhưng, số tiền trên không bõ bèn gì, NM đang chờ ngân sách rót thêm 14 tỉ đồng trong năm 2013 để cải tiến nhà lên men từ “hở” sang “kín”, may ra mới có thể giảm thiểu mùi hôi tốt nhất. Riêng giai đoạn 2 của nhà máy - từ công suất 141.000m3/ngày lên 576.000m3/ngày - chắc chắn phải tính đến thay đổi hoàn toàn công nghệ đang áp dụng hiện nay mới có thể chấm dứt hiện tượng phát tán mùi hôi...
Tiết kiệm, coi như bằng… không!
Ngay trong buổi khảo sát, ông Phạm Văn Đông - Trưởng ban Kinh tế-Ngân sách HĐND TPHCM - đã thắc mắc: “Phía NM nói đã tiết kiệm cho ngân sách hơn 300 tỉ đồng, vì đích thân vận hành NM; song, mùi hôi vẫn phát tán ra môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống, sức khỏe người dân.
Phải chăng để tiết kiệm 300 tỉ đồng cho Nhà nước, hàng trăm hộ dân phải trả giá, phải chịu ngửi mùi hôi? Tiết kiệm được tiền mà người dân vẫn phải ngửi mùi hôi thì coi như bằng... không, cũng chẳng mang lại ý nghĩa gì”. Theo ông Nguyễn Tấn Tuyến - Phó ban Kinh tế-Ngân sách HĐND TPHCM - thì “ngân sách hiện nay gặp nhiều khó khăn, nên việc rót xuống không dễ dàng. Quan trọng là 2 đơn vị quản lý và vận hành NMXLNT Bình Hưng phải nỗ lực tự tìm giải pháp khắc phục mùi hôi trước mắt, chứ đừng ỷ lại vào ngân sách”.
Ông Tuyến cho rằng, thời gian qua phía đơn vị vận hành nhà máy đã chưa tích cực tìm giải pháp khắc phục mùi hôi. Thí dụ: Trong tổng số 47ha khuôn viên NMXLNT Bình Hưng, NM mới sử dụng có 14ha. Số diện tích còn lại, NM phát triển, trồng thêm cây xanh sẽ tạo nên bộ lọc, giảm thiểu, ngăn chặn mùi hôi lan tỏa ra xung quanh... Ông Tuyến phát biểu: “Các cơ quan có trách nhiệm trong vụ việc này có dám chắc chắn với 14 tỉ đồng sẽ chấm dứt mùi hôi hay không? Người dân có hết khiếu nại hay không?...”.
Theo quan điểm của chúng tôi, 13 tỉ đồng năm 2012 vẫn chưa hết mùi hôi và thêm 14 tỉ đồng nữa của năm 2013, mùi hôi cũng chưa chắc chấm dứt. Thậm chí, tại bãi chứa bùn Đa Phước (tọa lạc tại xã Đa Phước, huyện Bình Chánh) rộng khoảng 4ha, vào thời điểm này; mới hơn 1 năm, bãi chứa bùn đi vào hoạt động đã cho thấy sự quá tải. Hàng “núi” bùn ngổn ngang, phía dưới thiếu lớp lót, đang từng ngày chực... đổ xuống khỏa lấp con rạch Chiếu nằm kề bên. Trong lúc đó, phía cơ quan chức năng vẫn lúng túng trong việc tìm ra giải pháp ngăn chặn mùi hôi...