Phiên
tòa diễn ra với sự đối chất khá căng thẳng của nguyên đơn - anh Nguyễn
Xuân Hòa (SN 1974, trú xã Vinh Hưng, huyện Phú Lộc) cùng với 2 luật sư
bảo trợ là luật sư Hồ Văn Hồng (VP Luật sư Phụng Công, TPHCM) và luật sư
Lê Minh Tâm (VP Luật sư Hướng Dương, tỉnh Quảng Bình); bị đơn là UBND
huyện Phú Lộc với người đại diện cho huyện là ông Nguyễn Đình Phú, chánh
thanh tra huyện.
Dân trí đã từng theo dõi vụ việc này với 2 bài viết. Gần nhất là bài Tòa bác đơn kiện của nông dân vì “không có cơ sở”
đăng tháng 10/2011. Trong phiên tòa phúc thẩm ngày 23/3, tòa chỉ tập
trung làm rõ việc bồi thường tôm đã tiêu hủy sai của UBND huyện Phú Lộc
đối với ông Hòa. Trước đó ông Lê Trường Lưu, PCT UBND tỉnh TT-Huế đã ký
quyết định yêu cầu huyện Phú Lộc tổ chức xác định mức độ thiệt hại để
đền bù vì đã cưỡng chế tiêu hủy toàn bộ số tôm thẻ chân trắng và tôm sú
của ông Nguyễn Xuân Hòa.
Bị đơn đưa ra các
nhân chứng để xác định trước khi đoàn kiểm tra của huyện (gồm 40 người)
đến đổ thuốc độc vào hồ tôm của anh Hòa, nguyên đơn đã cho người này đến
lấy tôm chân trắng từ hồ ra để bán cho ông Tịnh. Phía vợ ông Tịnh (ông
Tịnh vắng mặt) tại tòa cũng xác nhận việc đã thanh toán tiền từ mua tôm
chân trắng cho gia đình anh Hòa. Từ đó bị đơn cho rằng khi đến tiêu hủy
thì tôm trong hồ của anh Hòa chỉ còn ít, vài chục kg.
Ngược
lại, phía nguyên đơn, anh Nguyễn Xuân Hòa bức xúc khẳng định không
hề bán tôm trước lúc đoàn cưỡng chế tới. Anh Hòa khẳng định các nhân
chứng trên đã bị huyện Phú Lộc và công an huyện ép buộc để phải đi làm
chứng cho việc “không thể có” này.
2 vợ chồng anh Hòa, chị Quyến tại phiên tòa phúc thẩm đòi bồi thường việc tiêu hủy tôm sai của UBND huyện Phú Lộc
Tòa
hỏi căn cứ vào đâu mà nguyên đơn cho là đã chết 85 vạn con tôm trắng và
15 vạn con tôm sú, anh Hòa đưa ảnh chụp sau 2 ngày tôm chết nhưng không
được chấp nhận vì tòa cho rằng ảnh không có công văn xuất trình chứng
minh là chụp vào thời điểm đó.
Ông Trần Y,
người dân ở sát hồ tôm anh Hòa, cũng cho biết có thấy tôm chết nổi đỏ cả
10 hồ nuôi với diện tích 2ha của anh Hòa. Số tôm chết đó chỉ thấy ở
trên mặt chứ dưới nước còn một lượng lớn nữa.
Tôm nuôi bị chết ở hồ anh Hòa sau khi bị huyện tiêu hủy sai quy định. Tấm ảnh này không được Hội đồng xét xử công nhận vì "thiếu cơ sở pháp lý"
Dù
cũng thừa nhận việc tiêu hủy tôm là sai nhưng cuối cùng, bị đơn khẳng
định không bồi thường đồng nào cho anh Hòa vì không có chứng cứ. Luật sư
Tâm nói “Tôi đã làm nghề hơn 15 năm nay và khẳng định có thiệt hại. Vậy
mà huyện Phú Lộc cuối cùng vẫn không chịu đền bù cho người dân. Chúng
tôi tuy đã không có bằng chứng cân, đếm cụ thể nhưng đền bù cho dân là
điều hợp lẽ”.
Cũng theo luật sư Hồng, UBND
huyện Phú Lộc đã làm biên bản thống kê số lượng tôm thực tế vào thời
điểm cưỡng chế nhưng không có số lượng cụ thể bị tiêu hủy, điều này cũng
đã được nói đến ở phiên tòa sơ thẩm nhưng đến nay không được làm kỹ.
“Tỉnh
TT-Huế đã có công văn yêu cầu huyện Phú Lộc giải quyết, đây là một điểm
lợi thế cho người nông dân khi tỉnh đã nhìn ra cái sai của huyện. Nhưng
cuối cùng huyện vẫn phủi bay mọi trách nhiệm và không chịu đền cho dân.
Từ 1 người làm ăn khấm khá, đóng góp cho địa phương, giờ phải cùng gia
đình vô gia cư sống chui nhủi ở đất khách quê người làm thuê kiếm sống
qua ngày. Nếu tòa không làm kỹ việc này thì người dân còn tin tưởng vào
ai được nữa” - luật sư Hồng cho ý kiến.
Luật sư Hồ Văn Hồng cho rằng tỉnh đã nhìn thấy cái sai của huyện thì huyện phải tìm hướng đền bù cho dân.
Ngoài
ra, đại diện VKSND tỉnh cũng khẳng định huyện có tiêu hủy tôm của anh
Hòa, nhưng việc anh Hòa đòi số tiền bồi thường trên 3 tỷ là quá cao, cần
phải xem xét lại.
Phía TAND tỉnh cũng thừa
nhận huyện Phú Lộc nói tiêu hủy tôm không gây thiệt hại là không đúng.
Tuy nhiên vì chứng cứ của anh Hòa không có cơ sở pháp lý nên nếu phía
huyện không đồng tình chuyện đền bù thì tòa cũng không có cơ sở xem xét.
Từ
nhiều điểm trên, kết thúc phiên tòa, ông Nguyễn Văn Trung, Chủ tọa
phiên tòa đã đọc quyết định về việc không chấp nhận kháng cáo của ông
Nguyễn Xuân Hòa và giữ nguyên án sơ thẩm như TAND huyện Phú Lộc đã tuyên
trước đó. Kết quả, dù bị tiêu hủy tôm nhưng ông Hòa không được bồi
thường đồng nào. Bên UBND huyện Phú Lộc dù thừa nhận tiêu hủy tôm sai
quy định nhưng cũng không phải bồi thường cho dân.
Ông
Hòa rời tòa với hai hàng nước mắt, cho biết sẽ đi đến cùng và sẽ gửi
đơn lên Tòa án nhân dân tối cao để làm rõ nỗi uất ức mà gia đình đang
phải gánh chịu.
Nỗi buồn của vợ chồng người nông dân khi bị bác đơn kháng cáo.
Đại Dương