(Kienthuc.net.vn) - Việc cần làm bây giờ là chủ đầu tư phải minh bạch các số liệu để cùng nhau tính toán lại tính hiệu quả của toàn bộ dự án.
Công khai, minh bạch số liệu và thông tin
Ông Nguyễn Văn Ban, nguyên Trưởng ban Nhôm, Tổng Công ty Khoáng sản Việt Nam cho biết, hiện muốn đánh giá tính hiệu quả của dự án bô xít Tây Nguyên sau 4 năm triển khai cần có những bằng chứng khoa học, những số liệu cập nhật và tính toán cụ thể. Muốn như vậy, việc cần ngay lúc này là chủ đầu tư phải công khai và minh bạch các số liệu và thông tin. Có rất nhiều thông tin liên quan đến dự án này chưa được chủ đầu tư chia sẻ, ví dụ tổng số vốn thật đầu tư cho dự án này là bao nhiêu. Cho đến tận bây giờ vẫn không rõ mức đầu tư thật là bao nhiêu, mỗi lúc chủ đầu tư đưa ra một con số khác nhau. Ngoài ra, việc chậm tiến độ (chậm gần 2 năm) ảnh hưởng như thế nào đến dự án, thiệt hại ở mức nào cũng không thấy chủ đầu tư công bố.
Một loạt vấn đề khác như sản phẩm làm ra sẽ bán cho những ai, hiện nay các thông tin về khách hàng cũng còn rất mù mờ. Ngoài ra, vấn đề vận chuyển từ cảng biển vào nhà máy rồi từ nhà máy xuống cảng biển thế nào, chi phí vận chuyển ra sao... Phải có những "dữ kiện" cho những câu hỏi này, chúng ta mới biết được dự án bô xít Tây Nguyên có hiệu quả không, không hiệu quả thì ở mức nào, ở khâu nào để tìm cách khắc phục. Đã đến lúc chủ đầu tư cần thẳng thắn và minh bạch hóa các số liệu và thông tin. Điều này rất cần để đánh giá lại hiệu quả của dự án.
Khai thác bô xít tại Tây Nguyên. |
Dừng là biện pháp cuối cùng
Theo ông Nguyễn Văn Ban, đối với một dự án có sự phức tạp cao như bô xít Tây Nguyên thì việc phát sinh lỗi là có thể xảy ra. Trong trường hợp Tân Rai xuất hiện lỗi kỹ thuật và đặt giả thiết dự án không thể khắc phục được thì chủ đầu tư không nên giấu lỗi. Hoàn toàn có thể kêu gọi sự tham gia của các nhà khoa học Việt Nam. Chắc chắn giới khoa học cũng rất sẵn lòng tham gia cùng dự án để khắc phục sự cố. Việc huy động sự tham gia của giới khoa học là việc làm bình thường và cần thiết.
Có một vài ý kiến cho rằng nên dừng dự án, tuy nhiên hiện Tân Rai mới đang trong quá trình chạy thử còn Nhân Cơ đang tiếp tục xây dựng, tại thời điểm này mà cho dừng dự án là chưa thuyết phục. Lý do là vì 2 dự án này đều là dự án lớn với số tiền đầu tư rất lớn lại mới chỉ đang trong quá trình chạy thử và hoàn thiện. Nếu chúng ta dừng dự án vào lúc này, khi mọi thứ vẫn còn chưa được tính toán lại một cách kỹ lưỡng thì một số tiền lớn đã bỏ vào từ trước sẽ mất hết.
Ông Nguyễn Văn Ban cho rằng, cần huy động mọi trí tuệ và chất xám để cũng nhau tháo gỡ khó khăn. Chủ đầu tư và các nhà khoa học nên một lần nữa vào cuộc lại để tính toán mọi khả năng có thể xảy ra. Hãy cùng nhau tính đến tất cả mọi khả năng để làm sao dự án đạt hiệu quả nhất, giảm thiểu tổn thất và lãng phí. Trong trường hợp đã tính đến mọi phương án mà dự án vẫn tỏ ra kém hiệu quả, lỗ triền miền, lúc đó, tất nhiên việc dừng là nên tính đến.
BÀI LIÊN QUAN
PGS.TS Phạm Bích San, Phó Tổng thư ký Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam (VUSTA): Muốn đánh giá thì cần phải có những bằng chứng khoa học. Cuối năm 2008, đầu năm 2009, trong vòng 6 tháng VUSTA đã thực hiện một chương trình đánh giá tổng hợp về bô xít Tây Nguyên với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, đặc biệt đã có chuyến khảo sát thực tế với sự tham gia của 6 nhà khoa học đầu ngành trong lĩnh vực công nghệ, kinh tế, môi trường... Trong tháng 4/2009 hội thảo về bauxite Tây Nguyễn đã được tổ chức tại Hà Nội. VUSTA cũng đã có kiến nghị gửi các cơ quan lãnh đạo của Đảng và nhà nước cũng như các bộ, ngành có liên quan. Hiện nay, nếu muốn đánh giá về dự án sau 4 năm triển khai thì cần thêm những nghiên cứu mới. Nếu có yêu cầu cần phải phản biện, chúng tôi sẵn sàng triển khai. Ông Nguyễn Văn Ban, nguyên Trưởng ban Nhôm, Tổng Công ty Khoáng sản Việt Nam: "Câu hỏi đặt ra là nếu tính toán mà lỗ hoặc là phát sinh quá nhiều lỗi không sửa chữa được hoặc khó sửa chữa thì nên giảm công suất xuống hay dừng dự án. Việc giảm công suất là không khả thi vì khi giảm công suất xuống nhiều chi phí sẽ phát sinh khiến lỗ còn nặng hơn. Ngoài ra, khi đã phát sinh lỗi thì việc giảm công suất xuống cũng không làm giảm được lỗi...". |
BÀI LIÊN QUAN