BBC - Mẫu hộ chiếu vừa mới ra mắt của Trung Quốc có đính kèm đường lưỡi bỏ khẳng định chủ quyền của nước này đối với hầu hết Biển Đông không chỉ làm bùng phát tranh cãi ngoại giao mà còn gây chia rẽ dư luận trong nước. Trong khi một số cây bút bình luận và các ý kiến trên mạng kêu gọi chính quyền kiên định và phớt lờ những sự phản đối này, một số khác bày tỏ lo lắng với những rắc rối mà hộ chiếu mới gây ra cho họ.
‘Không đi nữa’
Truyền thông Trung Quốc đã đưa tin rộng rãi về ‘phản ứng thái quá’ và ‘gây khó dễ’ của Việt Nam đối với các công dân của họ.
Mặc dù cuối cùng các du khách Trung Quốc dùng mẫu hộ chiếu mới cũng được phép vào Việt Nam nhưng họ than phiền rằng họ phải mất thời gian và phiền toái để được cấp thị thực mới.
Trên các phương tiện truyền thông nhà nước, người dân Trung Quốc thể hiện sự ủng hộ cho mẫu hộ chiếu mới và cáo buộc mọi vấn đề là do các nước láng giềng của họ gây ra.
Nói về bản đồ mới được in trên hộ chiếu, một nữ sinh viên đại học họ Trần phát biểu trên Đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV như sau: “Vùng biển đấy phải được in vào bởi vì từ xưa nó đã là của Trung Quốc. Các hòn đảo ấy từ xưa là của chúng ta cũng giống như Điếu Ngư Đảo. Chúng ta phải lấy lại những gì thuộc về mình.”
Một người dân Bắc Kinh có tên là Trần Sở Lương được dẫn lời nói rằng: “Nếu tranh cãi tiếp tục lớn chuyện thì chắc chắn tôi sẽ không đi đến những nước này.”
Trên trang blog của mình được đặt trên trang mạng của Hoàn cầu thời báo, cây bút bình luận Trịnh Hợp Bình viết: “Mặc dù việc này đã gây ra những cản trở đối với những người dân đi lại các nước láng giềng, chúng ta không nên nhượng bộ. Có lẽ đây thử thách đối với ngoại giao Trung Quốc ngay sau Đại hội 18.”
‘Dân đen chịu khổ’
Tuy nhiên những tiếng nói chỉ nhằm trực tiếp vào nước khác đã không đạt được kết quả mong muốn.
Trên diễn đàn Sina Weibo, mặc dù có những tiếng nói cứng rắn ủng hộ mẫu hộ chiếu mới nhưng đồng thời cũng có rất nhiều lời chỉ trích cách hành xử của Bắc Kinh.
Một người dùng tên là ‘Nhìn mây dưới nước’ than phiền: “Hộ chiếu Trung Quốc cực kỳ khó dùng. Bộ Ngoại giao xin hãy làm ơn đừng gây thêm rắc rối nữa.”
Người Trung Quốc mất nhiều thời gian hơn để làm thủ tục với mẫu hộ chiếu mới
Một người khác có nick là ‘Zhuge Mengde’ nói ‘Đây thật sự là một hành động không có nghĩa lý gì của chính phủ Trung Quốc. Nếu có khả năng thì hãy ra mà lấy lại biển đảo. Đừng bắt dân thường phải trả giá cho những hành động ngu ngốc của chính quyền.”
Còn ‘Tianyaliulo’ thì viết: “Vấn đề tranh chấp lãnh thổ là Bộ Ngoại giao phải giải quyết. Họ không tự giải quyết được nên giờ đây họ đẩy người dân ra chiến tuyến.”
Một số công dân mạng cho rằng chính phủ có ý tưởng này cũng một phần bởi vì ‘giới tinh hoa sa đọa’ bản thân họ không bị dính vào những rắc rối do hộ chiếu mới đem lại.
‘Summer Emily’ nói: “Các bố già toàn nắm hộ chiếu nước ngoài. Chỉ có dân đen là chịu khổ.”
Làm nhẹ vấn đề
Trước những lời ta thán từ trong nước và chỉ trích từ các nước, chính phủ Trung Quốc dường như đang cố giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng của vấn đề.
Nữ phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Hoa Xuân Oánh đã phát biểu tại một cuộc họp báo hôm 22/11 rằng mẫu hộ chiếu mới ‘không nhằm vào một nước nào cụ thể’ và rằng ‘Trung Quốc sẵn sàng liên lạc với các nước liên quan và tiếp tục thúc đẩy tiếp xúc.’
Hồng Lỗi, một phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao khác, nói hôm 27/11 rằng ông ‘không hay biết việc Việt Nam từ chối đóng dấu thị thực vào mẫu hộ chiếu mới của Trung Quốc.”
Hôm 25/11, ông Triệu Can Thành, một học giả chuyên về Đông Nam Á tại Học viện Quan hệ quốc tế Thượng Hải, phát biểu trên tờ Hoàn cầu thời báo: “Tôi nghĩ Trung Quốc không tính giải quyết tranh chấp chủ quyền bằng cách in bản đồ. Vấn đề này chỉ có thể giải quyết thông qua con đường ngoại giao. Suy cho cùng, không thể vì chuyện này mà gây đình trệ việc trao đổi công dân giữa Trung Quốc và nước ngoài.”
Bài do BBC Monitoring tổng hợp.
*
Dân Trung Quốc phản ứng “đường lưỡi bò” trên hộ chiếu
Thanhnien - Việc 6 triệu hộ chiếu mới của TQ được in hình bản đồ “đường lưỡi bò” gặp phải sự phản đối ngay chính trong dư luận nước này.
Vài ngày qua, vấn đề này trở thành tâm điểm tranh luận tại các diễn đàn trực tuyến của TQ.
Mạng Thanh niên Bắc Kinh dẫn lời một người dân TQ đang làm việc tại VN cho biết 3 tấm hộ chiếu mới của bạn bè anh ta gặp nhiều khó khăn trong quá trình xin visa nhập cảnh vào VN. Đó là vì bản đồ “đường lưỡi bò” được in trong hộ chiếu mới, vi phạm chủ quyền VN. Tương tự, một cư dân mạng TQ có tên David cũng than thở trên mạng weibo rằng chỉ vì tấm hộ chiếu mới mà anh ta gặp nhiều khó khăn khi làm thủ tục nhập cảnh vào VN. Khi sử dụng hộ chiếu mới, người dân TQ chỉ được phép nhập cảnh vào VN bằng cách đóng dấu vào một giấy thông hành rời.
Cư dân mạng TQ phản ứng hộ chiếu mới trên diễn đàn bbs.tiexue.net
- Ảnh: chụp lại trang bbs.tiexue.net
Vì thế, trên diễn đàn bbs.tiexue.net của TQ, không ít cư dân nước này than vãn rằng chỉ vì “đường lưỡi bò” mà họ mất rất nhiều thời gian khi nhập cảnh vào VN, Philippines, Ấn Độ, Mỹ… Điều này khiến những cư dân mạng trên tỏ ra khó chịu vì không được báo chí và chính quyền TQ cảnh báo. Thành viên mạng có tên Hbomb ta thán rằng: “Dù sửa thế nào cũng không thể sửa được diện mạo vốn có của tấm hộ chiếu này, giờ chỉ tổ mang lại phiền phức cho người dân...”.
Một ý kiến nữa cho rằng: “Các người không thể khiến người dân gặp khó khăn”. Thành viên có tên Greywoof thì phản ứng rằng: “Làm hộ chiếu có cần phải rắc rối vậy không? Lại còn vẽ cả hình của Đài Loan vào làm gì? Hộ chiếu vốn thể hiện quyền hành của chính phủ, chứ không phải là chỗ thể hiện văn hóa dân tộc”.
Trong khi đó, có ý kiến tự châm biếm là: “Giờ tốt rồi, người ta lại có thêm lý do để gây khó khi mình nhập cảnh”. Có lẽ, vì quá e ngại những rắc rối từ tấm hộ chiếu mới, thành viên tên Mumbojumbo thậm chí còn vẽ nên viễn cảnh: “Xem ra sẽ có nhiều người dân TQ muốn từ bỏ quốc tịch của mình. Năm nay sẽ đặc biệt nhiều đấy”…
Thẳng thắn hơn, có cư dân mạng TQ nhận xét việc đổi hộ chiếu là một “chiêu” thất bại của Bắc Kinh. Người này đặt ra vấn đề: “Nếu ngày mai Philippines, VN, hoặc Ấn Độ cũng đổi hộ chiếu mới (bổ sung thêm bản đồ tuyên bố chủ quyền - NV) thì sao? …”.
