Món cháo ấu tẩu chính dân Hà Giang cũng phải bảo nhau thận trọng vì nếu chế biến không kỹ, có thể gây họa… chết người. Nếu ai vô tình uống phải loại rượu ngâm củ ấu tẩu, toàn thân sẽ bị co rúm lại và sẽ chết.
Vừa múc cháo, anh Phong, chủ quán Cao nguyên đá - quán cháo ấu tẩu duy nhất ở Hà Nội vừa say sưa giới thiệu về món cháo "chết người" này.
 |
| Cháo ấu tẩu. |
Củ ấu tẩu, mọc trên núi đá cao chót vót và chỉ duy nhất cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang) mới có. Loại củ này rất độc, trông gần giống như củ ấu dưới xuôi, vỏ cứng, màu đen.
Anh Phong nói, người Mông thường dùng loại củ này ngâm rượu, xoa bóp mỗi khi bị đau lưng, đau xương… Nhưng, nếu ai vô tình uống phải loại rượu ngâm củ ấu tẩu, toàn thân sẽ bị co rúm lại và sẽ chết nếu không được sơ cứu kịp thời rồi chuyển tới bệnh viện.
 |
| Chân giò hầm ấu tẩu |
Độc, song củ ấu tẩu, khi chế biến đúng cách như nấu cháo lại là một món ăn bổ dưỡng, chữa được nhiều loại bệnh.
Củ ấu tẩu khi được nấu thành cháo phải trải qua những công đoạn rất khắt khe, và không phải ai cũng có thể tẩy được độc cho ấu tẩu, tất cả phải có bí quyết, thậm chí là bí quyết gia truyền - anh Phong nói.
Khi chế biến đúng cách, đây sẽ là món ăn giúp thư giãn gân cốt, giảm đau xương nhức cơ, hồi phục sinh lực. Dân Hà Giang hầu như ai cũng thích món cháo này. Ngay trên Hà Giang, cũng có rất ít các quán cháo ấu tẩu vì chế biến khó quá, nhưng cứ quán nào mở ra là đông khách quán đó.
Thông thường, đi kèm với món cháo này là trứng gà, thịt nạc băm, ớt, tiêu, hành và tía tô. Cháo có màu ngả nâu, khi ăn có vị hơi đắng, bùi bùi của củ ấu tẩu, vị ngọt quện đầu lưỡi của chân giò ninh với gạo tẻ trộn nếp cái hoa vàng.
Tôi hỏi anh Phong, đắng thế thì liệu khách dưới xuôi có thích không, anh bảo, mình muốn quyết tâm giữ cho quán và các món ăn của mình thuần Hà Giang, như là một cách giới thiệu đặc sản quê anh cho nhiều người biết đến. Hơn nữa, như món cháo này, mới ăn thì có vẻ thấy khó nuốt, song ăn nhiều sẽ thành… nghiện vì cái vị nhần nhận đắng ấy đấy.
Gọi một bát cháo ấu tẩu, có chân giò ninh ấu tẩu ăn cùng, ngon, ngậy mà không ngấy.
Ăn cùng măng ngâm ớt, xuýt xoa vì cái vị chua chua, cay cay, vị nhần nhận đắng và bùi bùi, bỗng thấy nhớ bầu trời Hà Giang, nhớ đèo, nhớ thung lũng, nhớ dòng Nho Quế đến thế.
