Người dân hưởng gì từ những dự án casino?

Định Nguyên, thông tín viên RFA 2012-02-27 Luật pháp Việt Nam cấm tất cả những hình thức cờ bạc nhưng những công ty có "máu mặt" trong nghiệp vụ cờ bạc trên thế giới đang có khuynh hướng đổ dồn vào Việt Nam. AFP PHOTO Casino Crown điều hành bởi Silver Shores International Resort ở Đà Nẵng, ngày 15 tháng 2 năm 2011.   Luật pháp hiện hành của Việt Nam cấm tất cả những hình thức cờ bạc và đánh bạc. Nhưng kể từ cuối năm 2006 đến nay, dự án xin thành lập những khu phức hợp nghĩ dưỡng, giải trí kết hợp casino của những công ty có "máu mặt" trong nghiệp vụ cờ bạc trên thế giới đang có khuynh hướng đổ dồn vào Việt Nam.Thông tín viên Định Nguyên tìm hiểu và trình bày vấn đề này như sau: Lợi nhuận lớn Casino Đồ Sơn, Hải Phòng; Lợi Lai, Móng Cái tính đến nay hoạt động đã được 18 năm. Trong khuôn khổ thí điểm để thu hút khách du lịch nước ngoài. Du khách thì không tăng và nguồn thu từ hai sòng bạc này cũng không lớn. Lý do chính là người Việt không được phép vào đây đánh bạc cộng thêm lượng du khách đến đây chơi bài cũng không nhiều. Bây giờ có 3 dự án có đến gần 10 tỷ đô, một của Malaysia ở Quảng Ninh, hai cái khác của Mỹ. Tôi không hiểu người ta căn cứ vào đâu để đưa ra những dự án khổng lồ như vậy. TS Nguyễn Mại Gần đây những dự án về khu nghĩ dưỡng kết hợp với casino lại nổi lên rầm rộ. Từ Las Vegas Sands muốn thương thảo đầu tư hai khu nghĩ dưỡng kết hợp casino với mức đầu tư lên đến 6 tỷ USD tại Hà Nội và Thành phố HCM, đến Quảng Ninh đồng ý cho tập đoàn Genting của Malaysia nghiên cứu đầu tư khu vui chơi giải trí, bao gồm casino, tại Vân Đồn với vốn đầu tư trên 4 tỷ USD. Trong khi đó casino Hồ Tràm, Vũng Tàu đã được khởi công vào năm 2008. Đó là chưa kể Thủ tướng đã chấp thuận cho Kiên Giang thành lập khu casino tại Phú Quốc, dự kiến sẽ mời gọi đấu thầu mà điều kiện là chủ đầu tư phải là nhà hoạt động trong lĩnh vực sòng bạc và đủ năng lực tài chính với cam kết tổng vốn đầu tư lên đến 4 tỷ USD. Nếu kê đủ thì danh sách xin đầu tư vào ngành cờ bạc còn dài hơn nữa. Như vậy Việt Nam đang là "điểm hẹn" hấp dẫn để đầu tư trong lãnh vực casino. Nhưng nguồn cơn tạo nên "điểm hẹn hấp dẫn" thì chưa thấy được. Hiện nay luật pháp Việt Nam cấm tất cả những loại hình cờ bạc. Những casino được phép hoạt động lâu nay chỉ cho phép người nước ngoài chơi, người trong nước không được phép vào đó do vậy hoạt động của những nơi này không mấy hiệu quả. Lai Châu, khách chủ yếu đến từ Trung Quốc, tuy nhiên chính quyền Trung Quốc đang dùng những biện pháp ngăn cấm người dân họ qua Việt Nam đánh bạc, nên lượng khách còn lại không đáng kể. Đồ Sơn cũng cùng chung số phận. Giáo sư TS Nguyễn Mại, nguyên phó chủ nhiệm Ủy Ban Nhà Nhà Nước về hợp tác và đầu tư cho biết, chính ông cũng không rõ vì đâu như vậy,nếu căn cứ vào những hoạt động không hiệu quả của những casino hiện có: Một trong những yếu tố khiến tỷ lệ khách nước ngoài đến Việt Nam chưa cao là do thiếu casino, trong khi lãnh vực này có thể mang về nguồn ngoại tệ rất lớn cho Việt Nam. Jackson Chang "Tôi cũng không hiểu. Vì Việt Nam hiện nay cũng đang có mấy cái casino. Miền Bắc có 2 cái: một cái ở Lợi Lai, Móng Cái; một cái ở Đồ Sơn Hải Phòng. Ở Đồ Sơn và Lợi Lai đã hoạt động 17, 18 năm nay rồi. Quy mô của nó cũng chỉ nhỏ như vậy thôi không phát triển được. Riêng casino Lợi Lai khi người Trung Quốc sang chơi, thì Trung Quốc cũng phá nên người Trung Quốc sang chơi cũng giảm không thu được nhiều lợi nhuận lắm. Bây giờ có 3 dự án có đến gần 10 tỷ đô, một của Malaysia ở Quảng Ninh, hai cái khác của Mỹ. Tôi không hiểu người ta căn cứ vào đâu? Nếu mà người Việt Nam chơi thì hiện nay chính phủ không cho, còn người nước ngoài chơi thì đấy có hai cái ví dụ như vậy. Tôi không hiểu người ta căn cứ vào đâu để đưa ra những dự án khổng lồ như vậy." Ảnh hưởng xã hội Mặt khác, tính đến cuối năm 2009, với trên dưới 80 dự án sân golf đã "ăn" mất 8.000 hecta đất nông nghiệp, những dự án casino sẽ tiếp tục làm cho biểu đồ trái chiều, dự án ăn chơi tăng, đất nông nghiệp giảm, mở rộng biên độ. Đây là một nghịch lý nguy hiểm khi Việt Nam với 70% dân số sống bằng nông nghiệp. Người dân mất đất, để phục vụ cho giới thượng lưu, sẽ nối dài thêm đoàn dân oan khiếu kiện vốn gây nhức nhối công luận lâu nay. Casino Đồ Sơn, cách khoảng 130 km về phía đông của Hà Nội, ngày 15 tháng 9 năm 2002. AFP PHOTO/HOANG DINH NAM. Cũng giống như trước đây, thời đầu tư sân golf, hiện nay các địa phương ra sức tô hồng cho những dự án casino. Trong đó dễ nhìn thấy 2 điều: cứu cánh cho ngành du lịch và tạo công ăn việc làm cho dân địa phương. Câu nói của Jackson Chang, chủ tịch cơ quan phụ trách đầu tư nước ngoài của Macau, được xem như bửu bối để vận động cho casino: "Một trong những yếu tố khiến tỷ lệ khách nước ngoài đến Việt Nam chưa cao là do thiếu casino, trong khi lãnh vực này có thể mang về nguồn ngoại tệ rất lớn cho Việt Nam". Lượng kiều hối thu được từ du lịch, đặc biệt là du lịch casino, rất hấp dẫn nhưng đích đến cuối cùng của nó có phải là người dân hay không thì chưa có câu trả lời cụ thể. Nhưng cuộc sống mưu sinh của người dân "hy sinh đất" cho các dự án ăn chơi này thì như chỉ mành treo chuông. Chuyện đã thấy rõ qua các dự án sân golf. Nhìn ra chung quanh, cũng có rất nhiều quốc gia thu hút mạnh vốn đầu tư nước ngoài mà không có casino: Thái Lan, Hồng Kông. Ngay Trung Quốc cũng không có casino. Macau là một ngoại lệ khi nó mang sòng bạc lớn nhất từ thời thuộc địa Bồ Đào Nha trở về với Trung Quốc. Khan hiếm vốn đầu tư có phải là nguyên nhân chính bùng nổ dự án casino? Nhưng giữa vốn đầu tư và hậu quả xấu đối với xã hội là điều cần phải xem xét cẩn trọng. Giáo sư TS Nguyễn Mại cho biết: "Nước nào cũng phải có một sự lựa chọn. Cho nên chúng tôi cho rằng sự lựa chọn khôn ngoan nhất của chính phủ là nên lựa chọn những ngành mà đất nước đang cần. Người ta rất coi trọng tác động của casino đối với xã hội. Còn thu ngân sách thông qua casino thì lớn nhưng với điều kiện là anh phải kiểm soát được lượng khách quốc tế vào, lượng khách trong nước vào. Cho nên mở của cho người Việt Nam vào chơi casino thì cần phải thận trọng bởi vì tác động về mặt xã hội rất là lớn. Hiện nay tệ nạn đánh bạc, chọi gà, cá độ bóng đá rất nhiều gây ra rất nhiều hậu quả mà không lường được. Còn mỗi năm như vậy thì Việt Nam cũng thu hút từ 15 đến 20 tỷ đô la vốn đăng ký." Cái ý kiến cho rằng vì không có casino nên chúng ta mất một lượng khách du lịch lớn. Theo tôi cách nói như thế là một cách nói ngụy biện. GS Trần Ngọc Thêm Về mục tiêu thu hút vốn đầu tư và du khách thì rõ ràng bất cập. Còn tác động đến con người, đến xã hội thì như thế nào trong khi vấn đề luân lý, đạo đức, công bình xã hội đã được công luận cảnh báo là đang ở mức báo động đỏ. Trao đổi với Giáo sư Viện sĩ Trần Ngọc Thêm, trưởng bộ môn Văn Hóa Học, Đại Học Quốc Gia thành phố HCM, về tác động của casino đối với xã hội giáo sư cho biết: "Dân ta có câu "cờ bạc là bác thằng bần." Cái hình thức đó đối với những người mở ra nó thì có thể có lợi nhưng mà một số rất đông là bị phá sản. Dẫn đến gia đình tan vỡ, tù tội và giết chóc nhau v..v. Cái nguy hiểm của casino nó chẳng khác gì thuốc phiện, chẳng khác gì ma túy cả. Cái ý kiến cho rằng vì không có casino nên chúng ta mất một lượng khách du lịch lớn. Theo tôi cách nói như thế là một cách nói ngụy biện. Vì người ta đến Việt Nam không phải mục tiêu chính là để đánh bạc, vì để đánh bạc người ta đến nhiều nơi tốt hơn ta rất nhiều. Người ta đến Việt Nam trước hết là vì những cái mà người ta không tìm thấy đâu hết, như vịnh Hạ Long hay là những di sản văn hóa của Việt Nam chẳng hạn. Ý kiến tóm lại của tôi là tôi không tán thành cái chuyện phát triển quá nhiều, quá nhanh cái dịch vụ casino này." Vốn nước ngoài đầu tư là một xuất phát điểm của bất cứ quốc gia nào muốn phát triển. Loại hình vốn casino có thể làm nên thịnh vượng về kinh tế nhưng không thể tạo nên những tình cảm tốt đẹp cho con người và sự thuần nhã cho xã hội, thì đó có phải là sự chọn lựa tối ưu của nhà cầm quyền Việt Nam hôm nay? Copyright © 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.